Birikim yaparken risksiz bir yol tercih edenler için vadeli mevduat ve bono olmak üzere iki ayrı alternatif vardır.
Vadeli mevduat ve bono, yatırım yapmak isteyenler tarafından en çok tercih edilen araçlar arasında yer almakla birlikte pek çok farklılığa sahiptirler.
Birikimlerinizi vadeli mevduat hesabında ya da bono alarak değerlendirebilirsiniz. Bu iki yatırım aracı farklı prensiplere sahip olsalar da sonuç olarak belirli bir oranda faiz getirisi sağlarlar. Vadeli mevduat banka nezdinde açılan bir hesap iken bono, bir borç senedidir. Ortak özellikleri ise risksiz olmalarıdır.
Bankalarda ve borsalarda pek çok yatırım aracı bulunmaktadır. Vadeli mevduat ve bono, risksiz olmaları ile öne çıkan iki araçtır. Sıklıkla kullanılan bu araçlar doğrultusunda faiz ödemesi alınır ve gelir elde edilir. Vade süresi, faiz oranları ve çeşitli şartlar konusunda bazı farklılıklara sahiptirler.
En popüler bankacılık ürünlerinden biri olan vadeli mevduat, belli bir vade boyunca parayı çekmeme sözü vererek bankaya yatırmak ve vade bitiminde faiz getirisi elde etmek prensibine dayanır. Bono ise özel bir kurumun ya da kamu kurumunun, yatırımcılardan borç alma karşılığında verdiği borç senedidir.
Vadeli mevduat getirisi, ilgili hesaba yatırdığınız paranın vade bitiminde size kazandıracağı tutarı ifade eder. Hesabın size kazandıracağı tutar bankanın sunduğu faiz oranına göre değişiklik gösterir. En çok hangi bankanın kazandıracağını bulmak için bankaların vadeli mevduatlar için belirlediği günlük ve aylık faiz oranlarını incelemeli ve hesaplama yapmalısınız. Bu hesaplamayı yapmak için karmaşık matematiksel formülleri kullanmak yerine sitemizde yer alan mevduat faizi hesaplama aracını kullanabilir, kolayca hesaplama yapabilirsiniz.
Vadeli mevduat hesabı farklı vadelerle açılabilir. Aylık, üç aylık ya da senelik açtırabileceğiniz hesaptan kazandığınız tutar üzerinden stopaj kesintisi yapılır, yani vergi alınır. Vadeli mevduat getirisinden alınan vergilerin oranları şu şekildedir:
Vade Süresi | TL Vergi Oranı | Döviz Vergi Oranı | Altın Vergi Oranı |
---|---|---|---|
1 - 6 Ay | 5% | 20% | 15% |
7 Ay - 1 Yıl | 3% | 20% | 15% |
1 Yıldan Uzun | 0% | 18% | 15% |
Bonoları iki aydan kısa sürede (60 gün) elinizden çıkaramayacağınız gibi 365 günden uzun süre elinizde tutamazsınız. Bu iki süre arasında dilediğiniz zaman bononuzun satış işlemini gerçekleştirerek ana paranızla birlikte faizinizi de alırsınız.
Bono bir yatırım aracı olmasının yanı sıra para yerine geçen bir araç gibi de kullanılabilmektedir. Elinde bono bulunduran bir borçlu, bu bonoyu alacaklıya vererek borcunu ödeyebilir. Bononun bu amaçla kullanılması, bonoyu borsada işlem gören bir araç haline getirmiştir. Alabileceğini bazı bono türleri şunlardır:
Tıpkı vadeli mevduatta olduğu gibi bonodan elde edilen gelire de stopaj kesintisi uygulanır. İlgili mevzuata göre bono alarak elde edeceğiniz gelirden %15 oranında vergi kesilir. Bono hesaplama formülü ile ilgili bono hesaplama araçlarından destek alabilirsiniz.
Bononun da vadeli mevduatın da en önemli özelliği, risksiz yatırım araçları olmalarıdır. Bu iki yatırım aracında da sabit bir getiri söz konusudur. Hangisinin daha avantajlı olduğu ise faiz oranına bağlıdır. İkisinin stopaj kesintileri arasında fark olsa da kazanılacak toplam tutar faiz oranına bağlı olduğundan faiz oranı karşılaştırması yapılması gerekir.
Faiz oranlarının eşit olması durumunda stopaj kesintisindeki avantajdan dolayı vadeli mevduat daha mantıklı bir yatırım aracı olabilir. Vadeli mevduat faiz oranlarını HangiKredi üzerinden öğrenebilir, faiz getirisi hesaplaması yapabilirsiniz.
Bono, kurumsal firmalar ya da devlet tarafından çıkarılan kıymetli bir evraktır. Bu evrak, devletin ya da şirketin borçlandığını gösterir. Söz konusu kurumlar aldıkları borca karşılık, belirli bir faiz oranına sahip olan bonolar verirler. Bu sayede bono alarak evrakı çıkartan kuruma borç vermiş olan yatırımcı, belirlenen faiz doğrultusunda bir gelir elde eder. Bonolar ödeme, ispat ve teminat gösterme gibi amaçlarla kullanılabilir. Ayrıca para yerine geçme özelliği sayesinde borç ödeme işlemlerinde de geçerliliği vardır.
Yatırımcılar, ellerindeki bonoları iki farklı şekilde tahsil edebilirler. Yöntemlerden biri, vadenin dolmasını beklemektir. Vade dolduktan sonra tahsil edilen bonolar için anlaşma şartlarının tamamı geçerlidir. İkinci yöntemde tahsil işlemi için vade sonu beklenmez. Vadesi dolmadan tahsil edilmesi ise gelir kaybına yol açar. Bu yöntemde ilgili evrak iskonto ettirilir ve bu nedenle kazanılabilecek toplam faiz getirisi daha az olur.
Yorum Yazın
Konuyla ilgili sormak ya da eklemek istedikleriniz için yorum bırakabilirsiniz.