Özel Tüketim Vergisi (ÖTV), başta araçlar olmak üzere pek çok üründe uygulanan bir vergidir.
İçindekiler
ÖTV muafiyetinden yararlanmak için bazı şartları karşılıyor olmak gerekir.
ÖTV muafiyeti, belirli vatandaş gruplarının yaptığı ÖTV dahil alışverişlerden, bu verginin alınmamasıdır. Yani muafiyeti bulunan bir kişi, satın aldığı ürünü, vergiye karşılık gelen tutar kadar daha ucuza satın alabilir. Genellikle engellilere ve şehit yakınların özel bir uygulama olarak bilinir ve özellikle sıfır araç satışlarında sıklıkla kullanılır.
ÖTV muafiyetli araç satın alabilmek için belirli şartların yerine getirilmesi gerekmektedir. Bu şartlardan ilki engel oranıdır. ÖTV’den tamamen muaf olması için, kişinin %90 ve üzerinde bir fiziksel engele sahip olması gerekir. Fiziksel engel dışında kişinin zihinsel engeli varsa, bu durumda da vergiden muaf olunabilir. Fakat zihinsel engelli kişiler için bir vasi tayin edilerek araç alım izni davası açılmalıdır.
Ortopedik engel durumu %90’ın altında kalan kişiler de belirli şartlar doğrultusunda ÖTV muafiyetine hak kazanabilmektedir. Bu kişilerin en az %40 oranında bir engeli bulunması gerekir. Bununla birlikte raporda, kişinin ehliyet alabilecek ve gerekli düzeneğin kurulması hâlinde aracı sürebilecek durumda olduğu belirtilmiş olmalıdır.
ÖTV muafiyetinden yararlanabilme şartları arasında, engelli durumunun dışında da bazı detaylar vardır. Şehitlerin birinci dereceden yakınları, SGK’dan şehitlik raporu almaları şartıyla, bir kereye mahsus olmak üzere bu muafiyetten yararlanabilmektedir. Ayrıca özel gereksinimi bulunan çocuklar için düzenlenen ÇÖZGER raporu ile de ÖTV muafiyetli araç satın alınabilir.
ÖTV muafiyeti ile şehit yakını olarak ya da özel gereksinim sahibi bir çocuğun ebeveyni olarak araç satın alındığında, muafiyeti doğuran asıl kişilerin ehliyet sahibi olma ihtimali zaten yoktur. Engelliler için ise bazı durumlarda sürücü belgesi gerekebilir.
Normal şartlarda sürücü belgesi bulunmayan kişiler de araç satın alabilir. Aynı durum, ÖTV muafiyetine sahip olan kişiler için de gereklidir. %90 oranında fiziksel engeli bulunan kişilerin ehliyet alması mümkün olmadığı için, sürücü belgesi şartı yoktur. Fakat bu aracı kullanan kişinin, engelli kişinin en fazla 3. dereceden yakını ve ehliyet sahibi olması gerekmektedir.
Engel oranı %90’ın altında olan kişiler adına alınan araçlarda farklı bir durum vardır. Bu kişilerin ÖTV’den muaf olabilmesi için engellilere özel olan ve eskiden H sınıfı olarak bilinen ehliyeti alabilecek durumda olmaları gerekir. Eğer aracın bazı aksamları ve mekanizması değiştirilerek engelli kullanımına özel bir hâle getirilmişse, bu durumda muafiyet sahibi olan kişinin de sürücü belgesine sahip olması gerekir.
ÖTV muafiyet, şehit yakınlarına da verilmiş olan bir haktır. Fakat bu muafiyet bir defaya mahsustur. Yani şehit yakınları, sadece bir kere ÖTV’den muaf tutulurlar. Ayrıca aracı satın alacak kişinin, şehit olan kişinin birinci dereceden yakını olması gerekmektedir. Bunu da bir şehitlik belgesi ibrazı ile ispat etmekle yükümlüdür.
Muafiyetten yararlanmak isteyen her bir grup için farklı bir prosedür vardır. Aşağıdaki tabloda yer alan belgeler ile birlikte araç satışı yapan bayinin de talep edebileceği bazı evraklar olabilir. Dolayısıyla bu belgeler ile birlikte araç satış bayisine başvurarak bilgi almakta fayda vardır.
ÖTV Muafiyetinden Yararlanmak İçin Gerekli Belgeler | |
---|---|
Engelliler İçin | Hastaneden alınacak engelli raporu |
Engel derecesini gösterir belge | |
Araç kullanabilir durumdakiler için ehliyet | |
Vergi dairesinden ÖTV ödeme belgesi | |
Şehit Yakınları İçin | SGK'dan malullük durum belgesi |
Vukuatlı nüfus kayıt örneği | |
Birden fazla yasal varis varsa, varislerin haklarından feragat ettiğini gösteren noter onaylı belge | |
Vergi dairesinden ÖTV ödeme belgesi | |
Özel Gereksinimi Bulunan Çocuklar İçin | Kod 7 ve ÖKGV ibareli ÇÖZGER raporu |
ÖTV muafiyetli araç alımlarında taşıt kredisi kullanmak mümkündür. Fakat bu kredinin, muafiyet sahibi olan kişi adına çekilmesi gerekir. Ayrıca bu süreçte bankaların koyduğu standart taşıt kredisi şartları dikkate alınır. Dolayısıyla zihinsel engelliler adına alınan araçlarda kredi kullanmak mümkün değildir. Fiziksel engeli bulunan kişilerin ise bankaların kredi kullandırma kriterlerine uygun olması beklenir. Taşıt kredileri, araç değerinin belirli bir miktarını karşılar. Kalan kısım için ise ihtiyaç kredisi alınabilir.
Söz konusu uygunluk, taşıt kredisine başvuracak kişinin gelir ve kredi notu durumu gibi detaylar doğrultusunda incelenir. Bununla birlikte her bankada farklı kriterler olabileceği için ÖTV muafiyetli araç alımlarında her bankadan kredi çekmek mümkün olmayabilir.
“Engellilere Kredi Veren Bankalar” başlıklı yazımızı okuyarak muafiyetli araç alımlarında en kolay krediyi hangi bankadan alabileceğiniz hakkında fikir edinebilirsiniz.
Vergiden muaf bir şekilde araç alırken seçilecek araca da dikkat edilmesi gerekmektedir. Çünkü alınabilecek araçlar için bir üst fiyat limiti bulunmaktadır. 29 Aralık 2020 tarihli ve 31349 sayılı Resmî Gazete’ye göre, aracın fatura tutarının 330.800 TL’nin altında olması gerekmektedir.
ÖTV muafiyeti hesaplama sürecinde de aracın fiyatı dikkate alınır. Araçların ham fiyatı üzerinden hesaplanan Özel Tüketim Vergisi, muafiyetli alıcılar için nihai fiyattan düşürülür. Araç fiyatlarının değişkenliğinden dolayı elde edilecek indirim de farklılık gösterir. Her araç satış bayisinde ÖTV muafiyetli fiyat listesi mevcuttur. Bu listeye bakılarak fiyatlar hakkında bilgi sahibi olunabilir.
Özel Tüketim Vergisi’nden muaf bir şekilde araç satın alındığında, belirli şartların da kabul edilmesi gerekir. Bu şartlardan biri de aracı satma engelidir. Buna göre ÖTV muafiyeti ile satın alınan araçlar, 5 yıl boyunca satılamaz. Satılması hâlinde, muaf olunan vergi miktarının da ödenmesi gerekir. Dolayısıyla yeni bir araç alabilmek için de en az beş yıl bekleme zorunluluğu vardır.
ÖTV muafiyeti ile alınan araçlarda, eğer aracı engelli birey kullanmayacaksa, özel bir ehliyet gerekmez. Araç tipine göre gerekli olan ehliyet ile bu araç sürülebilir. Eğer muafiyeti kullanılan engelli bireyin engel oranı %90’ın altında ise engellilere özel olarak verilen bir ehliyete sahip olması gerekir. Önceden H sınıfı olarak bilinen bu ehliyet, artık “B Engelli” adı ile verilmektedir.
Muafiyeti bulunan engelli kişinin 3. dereceye kadar yakınları, şehitlerin 1. derece yakınları ve özel gereksinimli çocukların ebeveynleri, vergiden muaf bir şekilde alınan araçları kullanabilirler. Ayrıca ehliyeti bulunan ve gerekli tertibat montajı yapılmış olan araçlar, engelliler tarafından da kullanılabilir.
Yorum Yazın
Konuyla ilgili sormak ya da eklemek istedikleriniz için yorum bırakabilirsiniz.