İşletmeler, ihtiyaç duydukları mal ve teçhizatları alabilmek adına finansal kaynak yaratma durumundadırlar.
Leasing, maddi kaynak yerine maddi kaynak ihtiyacını doğuran problemi çözen bir yöntemdir. Bu doğrultuda tam olarak leasing nedir?
Kelime anlamı olarak leasing ne demek diye bakıldığında, “finansal kiralama” tabiri ile karşılaşılır. Bu tabir, aslında leasing işlemlerinin temel mantığını oluşturur. Leasing; yatırım konusu olan bir mal, araç, makine, teçhizat ya da gayrimenkulün, bir finansal kuruluş ya da banka tarafından satın alınıp söz konusu mala ihtiyaç duyan yatırımcıya kiralanmasıdır. Bu yöntemle kullanılan yatırım araçları, yatırımcı tarafındaki iş yeri için taksitle satın alınmış gibi olur. Leasing hesaplama, sözleşme süresi boyunca kira olarak ödenen ücretlerin, sözleşme sonunda, finansal kiralama ile alınmış olan yatırım aracının gerçek değerini karşılayacak seviyeye ulaşmasını sağlayacak şekilde yapılır. Ardından mal, araç, makine, teçhizat ya da gayrimenkul, kiracıya yani yatırımcıya ait olur. Ödeme planı ise yatırımcının nakit akışına uygun olacak şekilde düzenlenir. Bu yöntem büyük ölçekli yatırımlar için tercih edilir ve uzun vadeli bir ödeme planı oluşturulur.
Leasing yöntemi, verimli ve kullanışlı bir yöntem olduğu için zamanla geliştirildi ve hem yatırımcının hem de finansal kurumun menfaatine uygun yeni yöntemler ortaya çıktı. Bu doğrultuda ortaya çıkan 3 farklı leasing türü vardır.
Leasing Türü | Açıklaması |
Finansal Kiralama | Varlığın tüm hakları kiracıda olur ve sözleşme sonunda varlık, kiracıya devredilir. |
Faaliyet Kiralaması | Varlığın kullanım hakkı kiracıda, mülkiyet hakkı kiralama şirketinde olur, sözleşme sonunda varlık, kiralama şirketinde kalır. |
Sat - Geri Kirala | Kiracı, leasing ile sahip olduğu varlığı tekrar kiralama şirketine satabilir ya da şirket üzerinden yeniden kiraya vererek gelir elde edebilir. |
Finansal kiralama, en temel leasing yöntemidir. Bir işletme ya da şirket, ihtiyaç duyduğu bir varlık için kiralama şirketine gider. Kiralama şirketi, söz konusu varlığı satın alır ve kullanması için işletmeye verir. Varlığın tüm hak ve sorumlulukları işletmenin üzerinde olur. Sözleşme bitene kadar söz konusu varlığın tüm ücreti ödenmiş olur ve kiralama şirketi, varlığı kiracı olan işletmeye devreder. Finansal kiralama ile sahip olunan varlık bir gayrimenkul ise ilgili süreçte Emlak Vergisi ödemesi de doğar. HangiKredi Emlak Vergisi hesaplama aracı ile ödenmesi gereken vergi tutarı öğrenilebilir.
Operasyonel leasing olarak da adlandırılan faaliyet kiralaması, işletmenin daha kısa vadeli varlık ihtiyaçlarının karşılanması için kullanışlıdır. İşletmenin ihtiyaç duyduğu varlık kiralama şirketi tarafından işletmeye kiralanır. Fakat işletmeye sadece kullanım hakkı verilir. Mülkiyet hakkı kiralama şirketinde kalır. Bu nedenle varlık ile ilgili bakım, onarım ve benzeri tüm sorumluluk da kiralama şirketindedir. Kira süresi tamamlandığında, varlık yine kiralama şirketine ait olur.
Klasik finansal kiralama yöntemi ile bir varlık elde eden bir işletme, bu varlığı kullanmak istemezse ya da işletmeye fon sağlamak isterse, söz konusu varlığı satabilir ya da geri kiralayabilir. Leasing ile alınan varlıklar kiralama şirketlerine geri satılabilir ya da ilgili varlığa ihtiyaç duyan başka bir işletmeye kiralanabilir. Bu yöntem sayesinde varlığa sahip olan işletme gelir sağlamış olur.
Leasing yönteminin faydaları incelendiğinde, büyük ölçekli yatırım ve projelerde neden sıklıkla kullanıldığı net bir şekilde anlaşılabilir. Söz konusu avantajların tamamından yararlanmak adına doğru bir finansal kiralama şirketi seçilmelidir. Bankalar da finansal kiralama hizmeti vermektedir. Finansal kiralamanın avantajları ise şu şekilde sıralanabilir:
Leasing almak için leasing firmalarına ya da bu hizmeti veren bankalara başvuru yapılır. Başvuru, işletme yetkilisi tarafından bizzat yapılmalıdır. Finansal kiralama işlemine konu olan varlığı bulmak ve satıcı ile görüşmek, kiracının sorumluluğundadır. Kiracı ihtiyaç duyduğu varlığı bulup fiyat ve ödeme koşulları konusunda anlaşma sağlar. Ardından gerekli bilgileri finansal kiralama şirketine ileterek teklif alır. Anlaşma hâlinde gerekli prosedürler tamamlanır ve leasing sözleşmesi yapılır. Finansal kiralama ile alınan gayrimenkulün “konut” statüsünde olması, konut sigortası ihtiyacı doğurabilir.
Finansal kiralama işlemlerinde kiracının en önemli sorumluluğu, kirayı yani taksitleri düzenli olarak ödemektir. Kiracıya bu konuda herhangi bir esneklik gösterilmesi söz konusu değildir. Sözleşmeye bağlı olarak gerekli ödemeler, gerekli zamanda yapılmalıdır. Ödemelerin yapılmadığı durumlarda leasing şirketleri, kiracıya 30 günlük bir süre tanır. Bu süre bitene kadar ödeme yapılmazsa, kiralama şirketinin sözleşmeyi feshetme hakkı vardır. Eğer sözleşme, kiralama sonunda varlığın kiracıya devredileceği şekilde yapılmışsa, sözleşme feshinden önce kiracıya tanınacak süre en az 60 gün olur.
Leasing ile Alınabilecek Ürünler & Varlıklar | ||||
Ulaşım Araçları | Uçak | Helikopter | ||
Kuru Yük Gemisi | Tanker | |||
Yolcu Gemisi | Yat | |||
Gayrimenkuller | Bina | Arazi | ||
Cihazlar | Tanı Cihazları | Cerrahi Cihazlar | ||
Dişçi Üniteleri | Laboratuvar Donanımları | |||
Güvenlik Sistemleri | Santral Sistemleri | |||
Elektrik Motorları, Jeneratörler | Kesintisiz Güç Kaynakları | |||
Makineler | Dozer | Taşıyıcı | Ekskavatör | Loder |
Forklift | Bilgisayar | Telefon | Faks | |
Isıtma ve Soğutma Cihazları | Mutfak ve Çamaşırhane Donanımları | Masa Üstü Yayıncılık Sistemleri | Gıda Sektöründe Kullanılan Makineler | |
Büro Malzemesi | Boya Makineleri | Dizgi Sistemleri | Üretim Makineleri | |
Fotokopi Makineleri | Dokuma Tezgahları | İplik İmalat Makineleri | Konfeksiyon Dikiş Makineleri | |
Matbaa Makineleri | Paketleme Makineleri | Ses ve Görüntü Ekipmanları | Metal İşleme Makineleri |
Yorum Yazın
Konuyla ilgili sormak ya da eklemek istedikleriniz için yorum bırakabilirsiniz.