Kredi notu, kredi başvurusu yapmak ya da kredi kartı almak isteyen tüketicilerin sürekli olarak karşılaştıkları bir olgudur.
Bireysel kredi ya da kredi kartı kullanmaya başladığınız andan itibaren sizinle ilgili kredi ödeme performansınızı batık kredileri, borçlanma miktarını, ödeme gecikmeleri gibi bilgileri kayıt altına alan kurumdur. Tüm bu verilerle kredi notu adı verilen sayısal bir değer oluşturulur.
Bankalar, finansman sağlarken geri ödeme garantisi ister. Ödenmemiş krediler, kurumların finansal istikrarını sarsabilir. Kredi talebinde bulunan her kişi ve kurumun belli bir risk oranı vardır. Kredi Kayıt Bürosu, söz konusu risklerin tespiti ve değerlendirilmesi için bir veritabanı işlevi görür. Söz konusu kurum, finansman başvurusunda bulunan kişi ve kurumların bankalar tarafından değerlendirilmesini kolaylaştırmak için kurulmuştur.
KKB verileri merkezî bir sistemde kaydedilir. Söz konusu veriler, Türkiye’de faaliyet gösteren bütün bankalar ve finans kuruluşları tarafından görülebilir. KKB sistemi, kredi başvurusunda bulunan kişilerin güvenilirliğinin ölçülmesini sağlar. Başvurular, finansman talebinde bulunan kişilerin önceki finansal aktivitelerine göre değerlendirilir. Finansal aktivite, kredi notu adı verilen bir değerlendirme puanıyla gösterilir.
KKB, kamuya bağlı veya özel olarak faaliyet gösteren bütün bankaların verilerinin toplandığı bir kurumdur. Kredi ürünlerini kullanan müşterilerin bilgileri bankalara otomatik olarak iletilir. Kredi Kayıt Bürosu risk raporu, bahsedilen veriler incelenerek oluşturulur. Söz konusu belge, müşterinin finansal alışkanlıkları ve güvenilirliği hakkında detaylı bilgiler içerir. Başka bir ifadeyle; kredi notu hesaplama işlemlerinde kullanılan bütün bilgiler bu raporda detaylı biçimde yer alır.
Kredi Kayıt Bürosu risk raporu, finansman ürünlerinin kullanımıyla ilgili bilgiler içerir. Bankalardan temin edilen finansmanlar, kredi kartları ve mevduat hesapları ile ilgili ödeme alışkanlıkları bu raporda yer alır. Söz konusu belgede; müşteriye ait kredili ürünlerin sayısı ve bankalarda bulunan varlıklar ile ilgili bilgiler de bulunur. KKB risk raporunda güvenilirlik durumu; kredi ürünlerinin kullanımı ve ödeme istikrarının ölçümü ile belirlenir.
Kredi ürünlerini daha önce hiç kullanmamış bir müşterinin puanı “0” olarak belirlenir. Söz konusu ürünler kullanıldığında puan 1 ile 1900 arasında bir değer kazanır. Tüketicinin risk durumu, bahsedilen puan ile belli olur. Başka bir ifadeyle; kredi talebinde bulunan kişinin güvenilirliği, sahip olduğu puanla orantılı olarak kabul edilir. KKB puan sistemi ve değerlendirme kriterleri aşağıdaki gibidir:
Puan | Risk Durumu |
---|---|
1-699 | Yüksek riskli |
700-1099 | Orta riskli |
1100-1499 | 1100-1499 |
1500-1699 | İyi |
1700-1900 | Çok iyi |
Puanlama sistemi, tüketicinin aktivitesine göre işler. Örneğin; kredi kartı ekstrenizi ödemediğiniz zaman puanınız otomatik olarak düşer. Birikmiş borçlarınızı ödediğinizde ise bu durum olumlu bir aktivite olarak algılanır ve puanınızın yükselmesini sağlar. İlk kredi veya kart başvurunuzdan itibaren gösterdiğiniz bütün aktivite otomatik olarak kaydedilir. Puanınız, esasen geçmiş aktivitelerinizin sonucudur.
Bankalar, finansal açıdan güvenilir bir profil çizen kişi ve kurumlara kredi vermeyi tercih eder. Geçmişteki borçlarınız puanınızın düşmesine sebep olmuş olabilir. Ancak KKB puanı, sürekli sabit kalan bir değer değildir. Kredi Kayıt Bürosu kredi notu sorgulama işlemi yaparak mevcut finansal durumunuzu öğrenebilirsiniz. Bu sayede, finansal açıdan olumlu değerlendirilmek için doğru adımları atabilirsiniz.
Mevcut ekonomik durumunuzu iyileştirerek kredi notu yükseltme olanağına sahip olabilirsiniz. Örneğin; geçmiş borçlarınızı ödeyerek banka hesabınızı aktif bir biçimde kullandığınızda notunuzun yükselmesi mümkün olur. Bu konuda iyi bir strateji izlemek için kredi notunuzu bilmeniz gerekir. Söz konusu puanı öğrenerek, mevcut finansal durumunuzu görme ve iyileştirme şansına sahip olabilirsiniz.
Kredi Kayıt Bürosu puan sorgulama, finansman ihtiyacı olan müşterilerin yanı sıra bankalar için de faydalı bir işlemdir. Bankalar, kredi başvurusunda bulunan müşterilerin güvenilirlik durumunu söz konusu puan ile görebilir. Yukarıda bahsedildiği gibi söz konusu değer, tüketicinin geçmişteki finansal faaliyetlerine dayanır. Bu puan, tüketicilerin gelecekteki finansal aktivitelerine dair bir öngörü sağlar.
Toplanan tüm bu verilerle kredi notu adı veriler sayısal bir değer oluşturuluyor. Bu değerlere bankalar kredi kayıt bürosuna üye olarak veri tabanına erişim hakkı sağlayarak inceleyebiliyorlar. Banka kredi ve kredi kartı başvurularını bu veriler ışığında da değerlendirmektedir.
Yorum Yazın
Konuyla ilgili sormak ya da eklemek istedikleriniz için yorum bırakabilirsiniz.