Hazine Bonosu ve Devlet Tahvili

Tahvil çıkartma şartları, bonoların yasal olması için gerekenler, hazine bonosunun avantajları, banka banolarının avantajları gibi aklınıza takılan tüm soruların cevaplarını yazımızın devamında bulabilirsiniz.

En çok tercih edilen 30 bankada bulunan ya da bulunmasını istediğiniz mevduat hesaplarınızın getirisinin ne olacağını mevduat faizi hesaplama sayfamızdan kontrol edebilirsiniz.

Hazine Bonosu Nedir?

Bir borçlanma senedi olarak yatırımcıların karşısına çıkan hazine bonosu, devlet güvencesi ile birlikte, birikimlerin risk altında olmadan garanti altına alınması anlamına gelir. Emre muharrer senet olarak da adlandırılan bu sistem, devlet içi borçlanma olarak görülür ve vade süreleri 2-12 ay arasında devam eder. Bu süreler içerisinde hazine bonoları, elden çıkarılma durumu söz konusu olmadan portföyde tutulursa, yatırılan para işlemiş olduğu faizi ile birlikte geri alınır.

Hazine bonoları, yatırım araçları içerisinde en güvenilir sistem olarak kabul edilir. Fakat bu durum yurt dışında yapılacak olan borçlanma yatırımları için söylenemez. Ülke içerisindeki değişikliklerin anlık olarak takip edilmesi ve anında bilgi sahibi olunması açısından hazine bonosu yurt dışında daha çok risk taşır.

Hazine Bonolarının Sunduğu Avantajlar Nelerdir?

Hazine bonolarının güvenilir olmasının yanında farklı avantajları da mevcut. Peki bu avantajlar neler?

• Vade sürelerinin son aşamasına kadar tutulması durumunda yatırımcıya yatırılan parayı faiziyle birlikte ödenmesi garanti edilir. Böylece yatırımınız boşa gitse bile vadenin sonunda paranızı daha fazla olarak alabilirsiniz.
• Yatırımların küçük oranlarda kalması durumunda risk en aza iner ve her durumda kazanan taraf olursunuz.
• Senetlerin yüksek vergi oranları düşünüldüğünde yüzde 10 vergi oranı ile en az tutara sahip yatırım aracı.
• Minimum oranda sabit gelir saplar ve risk oranı oldukça düşük, hatta neredeyse hiç yoktur.
• Yüksek nakit para imkanları sayesinde vade sonunun gelmesine gerek olmadan getiri sağlamak mümkün.

Banka Bonosunun Avantajları Nelerdir?

Bankaların yeni kaynak arayışları neticesinde müşterilerine sunduğu banka bonosu seçeneği bulunuyor. Banka bonosunun tam karşılığı bankaların borçlu olarak ihraç edilip, iskontolu olarak satmış olduğu menkul kıymetler anlamına gelir. Peki banka bonosunun sunmuş olduğu imkanlar neler?

• Mevduat hesapları, hazine bonosu ya da devlet tahvili yatırımlarına göre getirisi her zaman daha yüksek.
• Vergi konusunda vadeli mevduatlarda yüzde 25 kesinti yapılırken bu oran banka bonolarında yüzde 10 üzerinden hesaplanır.
• Belli kurallar olmasına karşın, yatırımcıların acil ihtiyaçları olma durumunda, öncelikle banka bonolarından olacak şekilde yatırımlarını nakite çevirme ihtimalleri söz konusu.

En popüler içeriklerimizden biri olan Vadeli Mevduat ve Bono yazımızdan detaylı bilgi alabilirsiniz.

Devlet Tahvili Nedir?

Tahvil de bonodaki gibi borç üzerinden yatırımların sağlandığı ve son dönemlerde yatırım için en çok tercih edilen alanlardan biri. Yatırımcı olan kişinin devlet ya da farklı bir kurumsal işletmenin finansman ihtiyacını karşılaması için belli bir süreliğine ve belli bir vadede borç vermesi anlamına gelir. Eğer vade 1 yıldan daha uzun süreyle yapılmışsa yazılı bir senet haline gelir ve alacaklı verecekli sistemi oluşur.

Yatırım seçeneklerinden biri olan Yatırım Fonları da seçeneklerinizden biri olabilir.

Tahvil Kavramının Ana Özellikleri Nedir?

Tahvil şirketlerin borçlanarak ana para sağlaması, yatırımcıların da faiz üzerinden kazandığı bir sistemi temsil etse de belge olarak da belli özelliklere sahip. Tahvilin hangi özelliklere sahip olduğunu aşağıda madde madde bulabilirsiniz.

1. Değerli bir evrak olarak geçerliliği mevcut.
2. Borç senedi anlamına gelir.
3. Tahvil sahibi olarak yatırım yapan kişi, tahvil çıkarmış olan kurumun vade süresince alacaklısı konumda yer alır.
4. Anonim şirketler de tahvil çıkarma hakkına sahiptir.
5. Şirketler ve anonim şirketlerin yanında, devlet ve belediyeler de tahvil çıkarma hakkına sahiptir.
6. Tahvil için uygulanan vade süresi bittiği anda iki taraf arasındaki hukuksal ilişki de anında sona erer.

Tahvillerin Kazançları ve Sorumlulukları Nelerdir?

Tahvil avantajlı bir yatırım aracı olduğu kadar karşılıklı sorumluluk da getiren bir seçenek. Bu yüzden sorumluluklarını ve getirilerini en iyi şekilde değerlendirmekte fayda var.

• Tahvil sahiplerinin, yatırım yaptıkları şirketlerin kar ve zarar durumlarından direkt olarak sorumlu değildir ve etkilenmezler. Tahvil yatırımcıları sadece borç şeklinde şirkete seçenek sunan ve karşılığında ödemelerini alan kişiler anlamına gelir.
• Tahvil sabit getirili bir sistem olduğundan dolayı, vade bittiğinde ne kadar kazanç getireceği başından bellidir.
• Tahvil yatırımında bulunan kişilerin vermiş olduğu anapara ve faizi dışında herhangi bir şey isteme ya da ortak olma hakkı bulunmaz.
• Tahvil yatırımcıları şirketin yönetiminde söz sahibi olamaz.
• Şirket içerisindeki karların dağıtımları yapılırken, öncelikle tahvil sahiplerinin alacaklarının ödenmesi sağlanır.

Birikimlerinizi belli dönemler dışında çekmemeniz ve üstüne faiz ile kar elde ettiğiniz vadeli mevduat seçenekleri için her banka farklı imkan sunuyor. Bankaların birbirinden farklı avantajlı faiz imkanlarını öğrenmek için vadeli mevduat faizi sayfamızı ziyaret edebilirsiniz.

Tahvillerin Çeşitleri Nelerdir?

Tahvil yatırımları genelde devlet üzerinden ilerliyor gibi gözükse de birden fazla seçeneği bulunuyor. Devlet tahvilleri ile birlikte özel sektör tahvilleri, primli ve baş başa tahviller, hamiline ve nama yazılı tahviller, paraya çevirme kolaylığı olan tahviller, ikramiyeli tahviller, sabit ve değişken faizli tahviller, garantili ve garantisiz tahviller, endeksli tahviller şeklinde ayrım yapmak mümkün. Peki bunların özellikleri ne?

Devlet Tahvili: Devlet tahvili hazine tarafından uygulanan, hazine tahvili olarak bilinen bir sistem. Tahvil konusundaki en risksiz seçenek olarak görülür. Getirisi diğer seçeneklere göre daha az olsa da borç verdiğiniz kurum devlete bağlı olduğu için geri alma konusunda daha az riske sahip olursunuz.

Özel Sektör Tahvilleri: En yüksek riski barındıran özel sektör tahvillerini bankalar veya anonim şirketler çıkarır. Şirketlerin kendilerine finansman yaratmak istedikleri için uyguladıkları bir sistem olduğundan, güvenilir bir şirket olup olmadığını önceden çok iyi kontrol etmek gerekiyor.

Primli ve Baş Başa Tahviller: Tahvilin üzerinde bulunmaya devam eden değer ile birlikte piyasaya arz edilen tahvil türüne baş başa denir. Fakat üzerinde yazılı olan rakamdan daha düşük bir miktar ile piyasaya sürülmesi söz konusu ise primli tahvil adını alır.

Hamiline ve Nama Yazılı Tahviller: tahvillerin üzerinde herhangi bir isim belirtilmesi durumunda nama yazılı, belirtilmemiş ise hamiline yazılı olarak belirlenir. İsim yazılı olanları sadece o kişi bozdurma hakkında sahipken, hamiline olanlarda ise tahvil kimin elindeyse bozdurulma durumu söz konusu olur.

Paraya Çevrilme Kolaylığı Olan Tahviller: Normalde tahvillerin paraya dönmesi için vade süresinin dolması gerekiyor. Fakat bu seçenekte vade dolmadan paraya çevirme imkanı söz konusu.

İkramiyeli Tahviller: Türkiye’de uygulanan bir sistem olmamasına karşın, finansman gelirinin devamlılık kazanması ya da daha çok satış yapması için tercih edilir.

Sabit ve Değişken Faizli Tahviller: arz ve talep doğrultusunda faizlerin değiştirilebildiği sistem anlamına gelir. 3, 6 ay ve 1 yıllık sürelerde ise sabit faiz oranı uygulanır.

Garantili ve Garantisiz Tahviller: Özel bir kurum ya da bir bankanın çıkartması ile belli bir güvenceyle verilen sistem garantili, bu durumun dışında kalan ve normal şartlarda ilerleyen borç sistemi garantisi tahvil adını alır. 

Endeksli tahvil: Yatırımcıların vermiş olduğu ana para üzerinden hesaplanan faizin döviz ile geri alındığı sistem anlamına gelir. Vade boyunca kurlara göre endekslenen bu seçenekte ödenecek tutar belirlenirken, yatırım aracındaki değişkenler de hesaplamaya dahil edilir.

Türkiye’deki en revaçta olan yatırım araçlarından olan Forex ve Borsa farklılıklarını bu yazımızda inceledik.

Tahvil Çıkarma Şartları Neler?

Yatırımcıların tahvil üzerinden yatırımlarını gerçekleştirmesi için öncelikle tahvil çıkması gerekiyor. Şirketlerin ya da kurumların da tahvil çıkararak yatırım almaları için belli başlı işlemleri kısa süre içerisinde tamamlamaları gerekiyor. Yatırım yapacak kişi karşısında güvenilir bir algı yaratmak ve finansmanını en iyi derecede elde etmek için hazır edeceği belgeler ve yapması gereken bildirimler aşağıda liste olarak yer alıyor:

• Şirketin unvanı, hangi konu üzerinden ilerlediği, şirketin net süresi ve sabit merkezi.
• Şirkete sahip olan ana sermayenin miktarı.
• Ana sözleşmenin resmi olarak ilk ilan edilmesi ve sonrasında herhangi bir değişiklik yapılmış ise değişikliğin yapıldığı resmi tarih.
• Şirketin son durumunun, genel kurul onayından geçmiş son bilançosu.
• Önceden şirket üzerinden çıkarılmış olan tahviller ya da yakın dönemde çıkarılması planlanan tahviller.
• Şirketle ilgili nominal değerlerin tamamı.
• Tahvil süresince geçerli olacak, verilmesi planlanan faiz tutarı.
• Nama ya da hamiline olacak şekilde belgenin düzenlenmesi.
• İtfa şekli ve süresinin bildirilmesi.
• Tahvil verecek olan şirketin üzerinde rehin ya da teminat gibi durumların olup olmadığının kontrol edilerek bildirilmesi.
• Tahvil kararının genel kurul tarafından tescil ve ilan edilmesi, tarihinin bildirilmesi.
• Genel kuruldan ya da şirket için söz sahibi olan en az iki kişiden alınacak olan imza.