Kredi kullanımı, bireysel tüketiciler için bankadan nakit para tahsil etmek olarak kabul edilir.
İçindekiler
Bu doğrultudan bakıldığında banka kredileri, iki ana başlık altında toplanır. Bu başlıklar nakdi kredi ve gayrinakdi kredi şeklindedir. Nakdi krediler ihtiyaç kredisi ve benzeri temel kredileri kapsar. Adından da anlaşılacağı üzere bir nakit akışı söz konusudur. Gayrinakdi kredilerde ise daha farklı bir durum vardır. Nakit olmayan yani gayrinakdi kredi nedir?
Gayrinakdi kredi, bankaların, şirketler arası ticari faaliyetlerin kolay ve sorunsuz bir şekilde tamamlanmasını sağlamak amacıyla sunduğu bir hizmettir. Bu hizmette başvuru yapan kişinin hesabına bir para yatırılmaz. Gayrinakdi kredilerin işleyişi daha farklıdır. Daha çok taahhüt ve ödeme güvencesi verebilme adına kullanılır.
Nakdi olmayan krediler; ticari faaliyet gösteren alıcı ve satıcılar arasındaki bir işin gerçekleştirilmesi, borcun ödenmesi ya da malın teslim edilmesi gibi işlemler için kullanılır. Örneğin borç ödemesini gerçekleştirecek olan taraf; bu borcu hangi şartlarda ve ne zaman ödeyeceğini garantilemek için, yani alacaklı tarafa güven vermek için gayrinakdi kredi kullanır. Bu süreçte banka, borçlu kişinin belirlenen tarihte, belirlenen tutarı ödeyeceğini alacaklı tarafa taahhüt eder.
Bu kredi türüne alacaklı tarafından bakmak da nasıl işlediğini anlamak için faydalı olabilir. Alacaklı olan şirket, sattığı ürün ya da hizmetin karşılığını peşin olarak tahsil edemiyorsa, sonradan ödenmesi konusunda sorun yaşamamak ve borçluya güvenebilmek için gayrinakdi kredi seçeneğini değerlendirebilir. Bu yöntemde alacaklı taraf, borcun ödeneceğinden emin olur ve maddi kayıp yaşamaz.
Gayrinakdi krediler, şirketlere özel bir bankacılık ürünüdür. Bireysel tüketicilerin bu kredileri kullanmaları söz konusu değildir. Dolayısıyla bireylerin şahsi borçlanmaları nakdi olmayan krediler ile teminat altına alınamaz. Bankalar genellikle şirketler ile birlikte KOBİ’lere de gayrinakdi kredi kullandırır.
Gayrinakdi kredi çekmek için gereken belgeler, bankalara ve kredi türüne göre farklılık gösterebilir. Çok sayıda nakdi olmayan kredi bulunduğu için, talep edilecek evraklar da her zaman farklı olur. Ayrıca bankaların kendi içerisinde uyguladıkları süreç de önemlidir. Bir banka ile uzun süredir düzenli olarak çalışan şirketler için evrak süreci daha kolay tamamlanır. İlk kez çalışılacağında ise daha fazla belge talep edilebilir. Bunların arasında vergi levhası, imza sirküleri, bilanço ve geliri gösteren evrak gibi belgeler olabilir.
Gelir düzeyiniz bankalar için son derece önemlidir. Kredi başvurularında öncelikli olarak gelire dikkat edilir. Bu nedenle geliri gösteren bir belge talep edilir. “Gelir Belgesi Nedir?” başlıklı yazımızı okuyarak konu ile ilgili ayrıntılara ulaşabilirsiniz.
Krediyi kullanmak isteyen şirketler, çalışmak istedikleri bankaya konu ile ilgili başvuru yapmalıdırlar. Bu kredileri kullanma sürecinde, diğer kredilerde de olduğu gibi kredi notu ve benzeri unsurlar dikkate alınır. Kredi notu hesaplama yöntemi ile ilgili ayrıntılı bilgiye sahip olmak isterseniz ilgili yazımıza göz atabilirsiniz.
Bu tür bir kredi kullanan şirketler, gayrinakdi kredi dönem ücreti ödemeyi de kabul ederler. Peki, gayrinakdi kredi dönem ücreti nedir? Bu ücret; bankaların, kredi kullandırma hizmeti sırasında aldığı bir ücrettir. Nakdi olmayan kredi kullanımlarından doğabilecek riskler ve verilen garanti hizmeti karşılığında tahsil edilir.
Kullanacağınız kredilerin vade, taksit tutarı, faiz oranı gibi detaylarını öğrenmek, hesaplama yapmak ve uygun olan bankaya başvurunuzu iletmek için HangiKredi kredi hesaplama aracını kullanabilirsiniz.
İhtiyaca ve kullanım amacına göre tercih edilebilecek farklı gayri nakdi kredi türleri vardır. Her bir kredi türü, farklı bir ticari faaliyet için taahhüt sunar. Dolayısıyla kredi kullanmadan önce, krediye konu olan işlemin ne olduğu da bankaya bildirilmelidir. İhtiyaca uygun olan kredi türü kullanılmalıdır.
Kısaca DBS olarak bilinen doğrudan borçlanma sistemi, yurt içi mal alışverişlerinde sıklıkla tercih edilen bir kredi türüdür. Bir şirketin vadeli mal almak istemesi ve satıcı taraftaki şirketin alacağını garanti altına almak istemesinden doğan bir sistemdir. Mal alacak olan taraf bankaya bir miktar teminat öder. Bunun üzerine banka satıcı tarafa, alıcının, vadesi geldiğinde ödemeyi yapacağını taahhüt eder.
Sistem, satış yapan firmanın faturayı bankaya iletmesi ile işlemeye başlar. Banka, söz konusu faturanın vadesi geldiğinde borçlu tarafa bilgilendirme yapar ve borcunu ödemesi gerektiğini bildirir. Borçlu taraf ödemeyi bankaya yapar ve ücret, satıcı tarafa banka tarafından iletilir. Eğer borçlu taraf vade gününde ödeme yapmazsa, banka, taahhüt ettiği kadar tutarı satıcıya ödemek zorundadır.
Bir işin, teslimin ya da taahhüdün, belirlenen vade gününde, anlaşılan şartlar doğrultusunda gerçekleştirilecek olması, teminat mektubu ile garanti altına alınır. Resmî kurumlara, gerçek kişilere ya da tüzel kişilere hitaben hazırlanabilen teminat mektupları, banka tarafından düzenlenerek iletilir. Teminat mektubuna konu olan iş, teslim ya da taahhüt, anlaşılan şartlarda ve tarihlerde gerçekleşmezse, mektuba konu olan tutar banka tarafından ödenir.
Vadesi süreli ya da süresiz olabilen teminat mektupları, TL ile birlikte yabancı paralar için de düzenlenebilir.
Akreditifler, ithalat işlemlerinde sıklıkla kullanılan ve uluslararası geçerlili olan bir gayrinakdi kredi türüdür. İthalatçı firmaların, ücretini ileri bir tarihte ödemek kaydıyla yurt dışından mal alabilmelerini sağlamak amacıyla geliştirilmiş bir yöntemdir. İthalat yapan firmanın bankası, ihracatçı konumdaki firmanın bankası ile iletişimde olur. Malların gönderildiğine dair belgenin ulaşması hâlinde satıcıya ödeme yapılır.
Kabul/aval kredileri de yine ithalat ve ihracat işlemleri için uluslararası ticarette kullanılan gayrinakdi kredilerdir. Bu yöntemde ithalatçı firmanın alacağı mallara karşılık ihracatçı firma tarafından bir poliçe keşide edilir. Poliçenin kabulü ile birlikte mallar, ödeme yapılmadan önce gönderilir. Banka, malı satan firmaya, anlaşma doğrultusunda belirlenen vade günü geldiğinde ödemenin yapılacağını garanti eder. Keşide edilen poliçeleri banka, avalist sıfatı ile imzalar.
Prefinansman garantisi ya da prefinansman kredisi; ihracat ve ihracata eşdeğer satışlarda, teslimlerde ve döviz kazancı getiren ticari faaliyetlerde; ürün ve hizmet alımı için kullanılan bir gayrinakdi kredi türüdür. Bankalar tarafından yurt dışı piyasalardan sağlanıp yurt içindeki firmalara kullandırılır. Yurt dışından sağlansa da döviz olarak kullandırılmaz ve genellikle bir yıl vadesi olur. Kredi masrafları ve faizler, krediyi kullanan firma tarafından, söz konusu işlemlerden elde edilen kazançlar ile ödenir. Bankalar prefinansman kredisini garantisiz bir şekilde de kullandırabilir.
Nakdi olmayan krediler hem yurt içi ticarette hem de uluslararası ticarette önemli avantajlar sağlar. Bu avantajlar hem alıcı hem de satıcı için geçerlidir. Bu nedenle her iki taraf için tercih edilir. Söz konusu avantajlar aşağıdaki tabloda yer aldığı gibidir.
Alıcı Açısından Avantajları | Satıcı Açısından Avantajları |
---|---|
Alıcının; uygun şartlarda, istediği mallara, ücretini sonradan ödemek kaydıyla sahip olabileceğini garanti eder. | Anlaşılan vade tarihinde, satıcının parasının eksiksiz bir şekilde ödenecek olması garanti altına alınır. |
Gerekli şartları yerine getirmeyen satıcılara banka tarafından ödeme yapılmaz, bu da alıcının parasını korur. | Alıcının finansal durumu fark etmeksizin satıcıya ödenen ücret, satıcı için finansman kolaylığı demektir. |
Krediye konu olan malların, anlaşılan vadede teslim edilmesi sağlanır. | Poliçeli işlemlerde satıcının iskonto hakkı bulunur ve bu sayede satıcı, poliçeleri vadesinden önce tahsil edebilir. |
Nakdi olmayan kredilerde, krediyi kullanan şirket, nakit para değil, bankanın güvencesini satın almış olur. Dolayısıyla yapılan işin ya da satın alınan malın ücretinin tamamı, yine alıcı tarafından ödenir. Buna ek olarak bir de banka, bu hizmete karşılık bir ücret talep eder. Ayrıca birtakım masraf ücretlerinin doğması da olasıdır. Satıcı tarafından bakıldığında ise ödemenin ileri bir tarihte gelecek olması dezavantaj sayılabilir. Gayrinakdi kredilerin bu gibi dezavantajları da bulunmaktadır.
Yorum Yazın
Konuyla ilgili sormak ya da eklemek istedikleriniz için yorum bırakabilirsiniz.