Türkiye’de 1952 yılında Türk Ticaret Kanunu hükümleri gereği Esnaf ve Sanatkarlar Kredi Kefalet Kooperatifleri (ESKKK) kurulmuş, daha sonrasında bu kurum Kooperatifler Kanunu kapsamında bugüne kadar gelmiştir.
İçindekiler
Esnaf kefalet kredisi, ESKKK desteği ile alınan kredilere verilen genel addır. Esnafların maddi ihtiyaçlarını karşılamaları adına son derece önemli bir uygulamadır. Belirli şartlar ve seçenekler doğrultusunda alınması mümkün olan bu kredi; esnaf, sanatkar ve KOBİ’lere sunulan en avantajlı kredi ürünlerinden biridir. Kredi hesaplama sayfamız ile gelir durumu, vade sayısı, faiz oranı gibi kriterlere göre esnaf kefalet krediniz için hesaplama yapabilir, ödeme planı çıkarabilirsiniz.
Esnaf kefalet kredisi ile KOBİ esnaf kredisi sık sık karıştırılmaktadır. Fakat aralarında bazı farklar vardır. Öyleyse KOBİ esnaf kredisi nedir ve kimler alabilir? gelin birlikte inceleyelim.
KOBİ esnaf kredisi, KOBİ statüsündeki esnaflara özel ayrıcalıklar içeren, mevcut işlerin geliştirilmesi için alınıp kullanılan, kolay ödeme koşullarına sahip olan bir ticari kredi türüdür. Bu krediyi sadece, yasal mevzuat doğrultusunda KOBİ statüsüne sahip işletmeler alabilir. Yeni açılacak olan ve KOBİ nitelikleri taşıyan işletmeler için uygun bir kredi türüdür.
KOBİ değer kredisi, Türkiye Bankalar Birliği’nin girişimleri ile desteklenen, küçük ve orta büyüklükteki işletmelere hitap eden bir kredi türüdür. Bu kredinin yürürlüğe konulmasındaki amaç, KOBİ ve şirket sahiplerinin girişimlerini büyütebilmeleri ile birlikte üretimin, istihdamın ve ihracatın büyümesinde rol alabilmesini sağlamaktır. Bir işletmeniz varsa ve “KOBİ değer kredisi nasıl alabilirim?” diye soruyorsanız, KOBİ statüsünde olmanız gerektiğini bilmelisiniz.
Yıllık 125 milyon liradan daha fazla kazanç elde etmeyen ve 250 kişiden daha az çalışanı olan tüm işletmeler, KOBİ değer kredisinden faydalanabilir. Faydalanabilmek için gerekli şartları taşımak ve gerekli evrakları ibraz etmek gerekmektedir.
Bireysel işyeri kredisi, bir iş yeri sahibi olan gerçek ya da tüzel kişilerin, söz konusu iş yerinin ihtiyaçları ve yatırımları için gereken maddi kaynağı sağlamak amacıyla başvurulabilen bir kredi türüdür. Kamu ve özel bankaların hemen hepsi bireysel iş yeri kredisi seçenekleri sunmaktadır. Kredinin detayları ve şartları, her bankaya göre değişkenlik gösterebilir. Hem Türk lirası hem de yabancı para cinsinden alabilmek mümkündür.
Kooperatif çalışmaları doğrultusunda başvurulabilen esnaf kefalet kredisinin birtakım şartları bulunmaktadır. Bu şartlar ESKKK Örnek Anasözleşmesi’nin 10. maddesinde belirtilmiştir. Esnaf kefalet kredisi alabilmek için, kooperatifin aradığı bu şartların karşılanması zorunludur. Söz konusu şartlar şöyle sıralanabilir:
Esnaf kefalet kredisi faiz oranları hemen her yıl güncellenmektedir. Ekonomik durum ve vade miktarına göre değişiklik gösteren faiz oranları 2021’de de güncellenmiştir. Son güncelleme ile birlikte kredinin vade süresi fark etmeksizin aynı faiz oranı uygulanmaya başlamıştır. 1 yıla kadar ya da 1 yıldan uzun vadeye sahip esnaf kefalet kredilerinin tamamında, 2023 için yıllık faiz oranı %7,7 olarak belirlenmiştir.
Vade | Yıllık Faiz Oranı |
1 Yıla Kadar | %7,7 |
1 Yıldan Fazla | %7,7 |
İşletme Kredisi Şahıs Üst Limiti | 500.000 TL |
Yatırım Kredisi Şahıs Üst Limiti | 500.000 TL |
Maksimum Kredi Vadesi | 5 Yıl |
Söz konusu kredide belirli bir üst limit de bulunmaktadır. 2023 yılı için yapılan güncellemede şahıs üst limitleri maksimum 500.000 TL olarak duyurulmuştur. Maksimum vade süresi de aynı güncelleme ile birlikte bildirilmiştir. Buna göre maksimum kredi vadesi 5 yıl ile sınırlandırılmıştır.
Esnaf kefalet kredisi başvuru süreci, belirli adımlarla ilerler. Bu süreç ESKKK ve Halk Bank tarafından yürütülür. Esnaf kefalet kredisi sadece Halk Bank tarafından kullandırılır. Diğer banka ve finans kurumlarından bu kredi türü için hizmet alınamaz. Hem kooperatif hem de banka tarafına bağlı olarak gerçekleşmesi gereken kredi süreci şöyledir:
Her kredi başvurusunda olduğu gibi esnaf kefalet kredisi için de bazı evrakların ibraz edilmesi gerekir. Kredi kullanımı için hazırlanıp ibraz edilmesi gereken evraklar şöyledir:
Esnaf kefalet kredisi için sadece başvuran kişiden değil kefil olacak kişi ya da kişilerden de belge talep edilmektedir. Kefil sayısı ise kredinin miktarına göre 1-3 arasında değişiklik gösterir. Kefiller için gerekli olan belgeler şunlardır:
Krediyi kullanacak kişiler kefil yerine ipotek de gösterebilirler. Bunun için de ipotek olarak gösterilecek gayrimenkule ait tapu fotokopisinin belgeler arasına eklenmesi gerekir.
ESKKK kefaleti ile kredi kullanabilmek için ilgili kooperatiflerinden birine üye olmak gerekir. Kooperatifin bir üyesi değilseniz, mesleğiniz ne olursa olsun bu krediye başvurma imkânınız ortadan kalkar. Şartları sağlamanız durumunda bile krediyi alabilmek için bir kefile ihtiyaç duyulur.
Genel kredilerde gelir düzeyi yeterli olan hemen hemen herkes kefil olabilirken, esnaf kefalet kredisine kefil olacak kişilerin de aynı kooperatife üye olması gerekir. Aksi durumda kefalet kredisini almak için gerekli işlemler tamamlanamaz.
Kefil şartları arasında, eş rızası da önemli bir detay. Kooperatif üyesi olarak kredi kullanmak için eş rızası almak zorunlu değil. Fakat Türk Borçlar Kanunu’nun 584. maddesine göre kefil olabilmek için, eşin yazılı rızası gereklidir. Bu yazılı rıza sözleşmeden önce ya da sözleşme anında verilebilir.
Esnaf kefalet kredisi hesaplama işlemi, TESKOMB tarafından duyurulan faiz oranları doğrultusunda yapılır. Buna göre çekilen kredilere yıllık %8,5 oranında faiz eklenerek hesaplama yapılır. Ayrıca sermaye blokesi, masraflar, komisyonlar ve kesintiler de hesaplamaya dahil edilir. Ortaya çıkan toplam masraf, onaylanan toplam kredi miktarından düşülür. Ödemeler ise aylık, 3 aylık ve 6 aylık olacak şekilde planlanabilir.
Esnaf kefalet kredisine başvuran kişiler pek çok avantajdan faydalanabilir. Bankaların diğer kredi başvurularında istedikleri belgeler ve faizler düşünüldüğünde, bu durumları minimuma indirecek seçeneklerin bulunması çok büyük avantaj. Esnafların mağdur olmadan kullanabilecekleri kredi seçeneklerinden en avantajlı olanı esnaf kefalet kredisidir. Esnaf kefalet kredisi avantajlarından bazıları şöyle sıralanabilir:
Esnaf kefalet kredisi masrafları da dönem dönem güncellenmekte, bazı kalemler eklenmekte ve çıkarılmaktadır. Bu masraflar, esnafın eline geçecek olan toplam parayı belirleyen unsurlardır. Söz konusu masraflar ve oranlar 2024 yılı için şöyledir:
Bunlarla birlikte senelik banka komisyonu da kredi vadesine bağlı olarak devam eder. Ayrıca sermaye üzerinden hesaplanıp bloke konulan tutar, kredinin tüm taksitlerinin ödenmesinin ardından iade edilir.
Her kredi türünde olduğu gibi esnaf kefalet kredisi borcunun ödenmeme durumunda da belli yaptırımlar uygulanır. Bu süreçte ödenmeyen borçlardan, krediye aracılık eden kooperatif de sorumlu tutulur. Dolayısıyla herhangi bir ödeme yapılmaması durumunda, kooperatifin de borçluya belli bir yaptırım uygulamak suretiyle kendi mağduriyetini giderme hakkı vardır.
Esnaf kredisinin ödenmemesindeki ilk durum, ödenmeyen taksit tutarının faizi ile birlikte bağlı bulunan kooperatiften temin edilmesidir. Eğer kooperatif gerekli ödemeyi yaparsa, kişinin kredi sicilinde herhangi bir bozulma olmaz. Borç kooperatif tarafından ödenmiş olsa bile kişinin sorumluluğu devam eder. Krediyi alan kişi, kooperatifin ödediği kadar borcu yine faizi de dahil olmak üzere geri ödemek durumundadır.
Kooperatifin ödemiş olduğu kredi taksit tutarını geri istemesi 90 güne kadar ertelenebilir ya da hemen işleme konabilir. Kişinin zor durumda kalmaması için kooperatifin 90 güne kadar ek süre tanıması mümkündür. Fakat aynı şekilde hemen icra işlemlerini başlatma hakkı da bulunur.
İcra takibinin başladığı süreçlerde kooperatif, borcu olan kişi ya da diğer kefillere ait gayrimenkullerin satılmasını sağlayarak parasını alabilir ya da kendi üzerine ipotek ettirebilir. Borç karşılığında kooperatifin kendi üzerine almış olduğu mallar varsa, bir avantaj olarak 6 ay boyunca hiç kimseye ya da hiçbir kuruma satılamaz. Bu 6 ay içinde borçların tamamen ödenmesi halinde tüm mallar sahibine geri verilir.
Esnaflar tarafından, kredi kefalet kooperatifi üzerinden kullanılabilecek kredilerin belirli bir üst limiti vardır. Bu limitler dönem dönem güncellenmektedir. Ham madde ve döner sermaye ihtiyaçları için kullandırılan işletme kredilerinde, 2021 yılı için bu üst limit 200.000 TL’dir. İş yeri ve sıfır araç alımları için kullandırılan yatırım kredilerinde ise üst limit 500.000 TL olarak belirlenmiştir.
Yorum Yazın
Konuyla ilgili sormak ya da eklemek istedikleriniz için yorum bırakabilirsiniz.