Deprem Sonrası Bankacılık İşlemleri Değişiklikleri

Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu kararı 

BDDK, depremin olumsuz etkilerini azaltmak amacıyla bölgedeki yerleşik kişilere yönelik kurul kararını resmi internet sitesinde yayımladı. Karara göre:

• Kredi kartlarındaki limite bağlı %20 ve %40 oranlarındaki asgari tutar ayrımı kaldırılarak, limitten bağımsız olarak asgari tutar dönem borcunun %20’si olarak belirlendi. 
• Bankalar tarafından kredi kartı limiti belirlenirken dikkate alınan sınırlar yükseltildi. Yeni düzenlemeye göre, toplam kart limiti ilk yıl için ilgilinin aylık ortalama net gelirinin 4 katını, ikinci ve sonraki yıllar için ise 8 katını aşamayacak.
• Asgari tutarı ödenmeyen kredi kartlarının nakit kullanımına, mal ve hizmet alımına kapatılmasına, iptaline ve borcun tamamı ödeninceye kadar yeni kredi kartı düzenlenmemesine yönelik karar bankaların isteğine bırakıldı. 
• Bankalara, kart borçları ötelelendiği sürece asgari tutar dahil olmak üzere alacaklarını talep etmeyerek ödemesiz dönemler tanımlayabilmeleri için imkan sağlandı. 
• Aylık veya yıllık ortalama gelir tespit edilemediğinde gerçek kişilerin kredi kartlarının toplam limiti 2 bin liradan 5 bin liraya çıkarıldı. 
• Bankalar, finansal kiralama, faktoring ve finansman şirketleri tarafından kullandırılan ihtiyaç ve taşıt kredilerine ilişkin anapara ve faiz ödemeler müşteri talebi üzerine ertelendiğinde, erteleme süresinin ilgili mevzuatla belirlenen vade sınırları içinde değerlendirilmemesine karar verildi. 
• Kredi müşterilerinden alınan kredi derecelendirme notlarının temini ve talep edilen ek belgeler bankaların kararına bırakıldı. 
• Depremden etkilenen müşterilere kullandırılan krediler için gayrimenkul teminatlarının değerlemesi ertelendi.
• Kredi kullandırımına ilişkin bağımsız denetime tabi şirketlerin bankalara bilgi ve belge sunma süreleri, deprem bölgesindeki illerde bulunan şirketler için uzatıldı.
• Müşterilerin talebi üzerine kredi anapara ve faiz ödemelerinin en az 6 ay ertelenmesine, faiz/kar payı talep edilmeden erteleme yapılması halinde müşterinin talebinin aranmayacağına karar verildi.
• BDDK mevzuatı ile bankacılık ilke ve uygulamalarına uygun olarak azami özen gösterilmesi, müşteri mağdur etmemek ve ek finansman dahil her türlü kolaylığın sağlanması amacıyla kuruluş birliklerine talimat gönderilmesine karar verildi.

*Söz konusu kararlar, 6 Şubat 2023'ten 1 Ocak 2024'e kadar geçerli olacak. 

Türkiye Bankalar Birliği kararı

Türkiye Bankalar Birliği Yönetim Kurulu’nun 14 Şubat 2023 tarihinde yapılan toplantısında, depremden etkilenen müşterilere yönelik tavsiye niteliğindeki ek kararlardan bazıları şu şekildedir:  

• Adıyaman, Hatay, Kahramanmaraş, Malatya, Osmaniye illeri ile Gaziantep ilinin İslahiye ve Nurdağı ilçelerindeki bireysel ve gerçek kişi ticari işletmelere 6 Şubat’tan önce kullandırılan ve 31 Ağustos’a kadar vadesi gelen mevcut kredi borçları, taksitleri ve gayrinakdi kredi komisyonları 6 ay faizsiz ertelenebilecek.
• Kayıp/zayi POS cihazlarına ilişkin üye işyerlerinden herhangi bir tahsilat yapılmayacak ve bankacılık hizmet komisyonu alınmayacak. 
• Üye işyeri/POS kullanım ücretleri 2023 yılı boyunca alınmayacak. 
• Haciz, icra, takip vb. idari uygulamalar ertelenecek, otomatik tahsilatlar durdurulacak ve hesap blokeleri kaldırılacak. 
• Deprem bölgesinde yer alan diğer illerdeki bireysel ve gerçek kişi ticari işletmelerin kredi borçlarının/taksitlerinin ve gayrinakdi kredi komisyonları 1 ay faizsiz ertelenecek. 
• Depremde vefat eden bireysel ve gerçek kişi ticari müşterilerinin kredi borçları ve krediye konu sigorta ödemeleri silinecek. 

Kararın tamamına buradan ulaşabilirsiniz. 

Bankaların deprem sonrası aldığı kararlar

• İş Bankası, depremde ağır hasara uğrayan Adıyaman, Hatay, Kahramanmaraş, Malatya, Osmaniye illeri ve tüm ilçeleri ile İslahiye ve Nurdağı ilçelerinde, gerçek kişiler ile KOBİ’lere ve bu ölçekten küçük olan ticari işletmelere (çiftçi ve esnaf dâhil olmak üzere) kullandırmış olduğu tüm bireysel ve ticari kredilerin ödemelerini (ek hesap, kredi kartı borçları ve gayrinakdi kredi komisyonları da dahil olmak üzere)  31 Ağustos 2023’e kadar 6 ay süreyle faizsiz olarak öteledi. 
• Bölgedeki depremlerde hayatını kaybeden müşterilerinin tüm bireysel kredi borçlarını silme kararı aldığını, bölgede yaraları sarmak, üretim ve istihdam seferberliğini başlatmak için de ilk aşamada 10 Milyar TL’lik kaynak ayırdığını duyurdu.  
• Halkbank, Kahramanmaraş merkezli depremler nedeniyle zarar gören esnaf ve sanatkarların, esnaf kredi ve kefalet kooperatifleri kefaletiyle veya doğrudan Halkbank'tan kullandıkları düşük faizli kredi borçlarının 6 ay ertelenmesine karar verdi.

Bu felaketin tekrarını yaşamamayı ve yaralarımızı bir an evvel saracağımızı ümit ediyoruz. Hepimize tekrar geçmiş olsun. 

Kaynak
BDDK Kararı  
TBB Kararı