Resmî işlemlerde sıkça karşılaşılan ödemelerden biri damga vergisidir.
İçindekiler
Resmî işlemlerde sıkça karşılaşılan ödemelerden biri damga vergisidir. Kişileri ve kurumları yakından ilgilendiren damga vergisinin ne olduğunu açıklamadan önce bu ödemenin tanımını yapmamız gerekir. Damga vergisini, kurum ve kişiler arasında yapılan işlemlerin geçerliliğini belgeleyen kâğıt üzerinden devlet aracılığıyla alınan tutar şeklinde kısaca açıklayabiliriz. Burada bahsi geçen kâğıt, yazılıp imzalanan veya resmî geçerliliği olacak şekilde işaretlenen dokümanları ifade eder. Herhangi bir konuyu ispatlamak adına ibraz edilebilecek belgelerin ve elektronik imza kullanılarak manyetik ortamda veri şeklinde düzenlenen kâğıtlar da bu dokümanlara dâhildir.
Damga vergisi; ibraz edilebilir, imzalı ve resmî hükümler içeren kâğıtlar söz konusu olduğunda uygulanır. Bu tür işlemleri yapan kişiler ve kurumlar için 2024 damga vergisi ne kadar sorusunun cevabı merak konusu. Gelir vergisi gibi bu yükümlülükle ilgili uygulamaya esas bilgiler de her yıl güncellenerek Resmî Gazete’de yayınlanır. Bu ödemenin alınmasındaki amaç, yapılan sözleşmelerin ve anlaşmaların geçerliliğini belgelemektir.
Sözleşmeler hem kişiler hem de resmî dairelerle şahıslar arasında imza edilebilir. Bu bağlamda kişiler arasında yapılan sözleşmelerde söz konusu vergi anlaşmaya taraf şahıslar tarafından ödenir. Resmî daireler arasında yapılan işlemlerde ise damga vergisi ödemesinin şahıs yükümlülüğünde olduğunu belirtmemiz gerekir. Bu ödemenin yapılması gereken durumlara ihale, sözleşme, kira anlaşması gibi işlemler örnek olarak verilebilir. Bunların dışında kurumlar ve kişiler, yapılan belgelenebilir işlemler sırasında da vergi ödeme yükümlülüğü ile karşılaşabilir. Mesela bankalar, kobi kredisi gibi ürünleri için yaptıkları hesaplamalar sırasında tüm bu kalemleri maliyetlere dâhil eder.
2024 damga vergisi mükellefleri, ilgili kanuna bağlı olarak belirlenir. Buna göre resmî nitelik taşıyan ve kanun maddelerinde sınırları belirlenmiş olan kâğıtları imzalayan kişiler veya kurumlar 2024 damga vergisi tutarını ödemekle yükümlü kabul edilir. İmza veren taraflardan birinin resmî daire olması ya da muafiyeti bulunması durumunda ise vergiyi karşı tarafın yatırdığını belirtmeliyiz. İş hayatında bu ödemelerle sıkça karşılaşan bir grup da serbest meslek sahipleri. Bu noktada bahsi geçen mükelleflerin serbest meslek sahipleri ve vergilendirme konularında bilgi sahibi olması oldukça önemlidir.
Mükellefler tarafından merak edilenlerden biri tek başına alınabilen damga vergisi konusudur. Bu kalem 9047 nolu vergi kodunun açılımı olma vasfını taşır. Buna göre vergi ödemesi yapacak şahıslar 9047 kodu üzerinden söz konusu işlemi gerçekleştirebilir. Tek başına alınabilen damga vergisi, kişiler ya da kurumlar üzerinden yapılan işlemler karşılığında ödenen tutarları kapsar. İlgili tutarı vergi daireleri aracılığıyla ödeyebilirsiniz. Mevduat getirisi gibi kazançlardan doğan vergiler ise bankalar tarafından doğrudan devlete aktarılır.
Damga vergisine tabi tutulan kâğıtlar, kanunda 4 ana madde altında toplanır. Bu ana maddeler şöyle sıralayabiliriz:
Akitlerle ilgili kâğıtların sık kullanılan bazı örnekleri şu şekildedir:
a) Taksitle satış sözleşmeleri
b) Ön ödemeli konut satış sözleşmeleri
c) Uzun süreli ve devre tatil hizmeti sözleşmeleri
ç) Paket tur sözleşmeleri
d) Abonelik sözleşmeleri
e) Mesafeli satış sözleşmeleri
Damga Vergisi Kanunu’nda ödemeden istisna ve müstesna tutulan durumlar da detaylarıyla açıklanır.
Sürekli mükellefler tarafından ay içerisinde hazırlanan kâğıtlara ait damga vergileri, takip eden ay içerisinde ödenir. Buna göre 2024 damga vergisi beyannamesinin izleyen ayın 23. günü akşamına kadar bildirilmesi gerekir. Söz konusu beyannameyi elden veya elektronik ortam üzerinden vermeniz mümkün. Eğer belgeyi elden teslim edecekseniz bağlı bulunduğunuz vergi dairesinde işlem yapabilirsiniz. İbraz sonucu hesaplanan toplam vergi tutarı ise beyanname verilen ayın 26. günü akşamına kadar ödenebilir.
Süreksiz mükellefiyet kapsamında bulunanlar damga vergisi defteri tutmakla yükümlü değildir. Bu tip işletmeler, söz konusu kayıtları mevcut muhasebe defterlerine girer. Ödeme ise kâğıdın düzenlenmesinden sonra 15 gün içerisinde beyan edilerek yapılır. Şahıslar da benzer bir uygulamaya tabidir. Serbest meslek sahipleri ve limited şirketleri, diledikleri takdirde seçimlik olarak sürekli mükellefiyet kapsamına girebilir.
2024 damga vergisi oranları bir önceki yıla göre güncellenerek Cumhurbaşkanlığı Mevzuat Bilgi Sistemi üzerinden mükelleflere duyurulur. Bu bilgiler ışığında ilgili kâğıtların nüshaları üzerinden 2024 damga vergisi hesaplama işlemleri yapılır. Suret ve fotokopiler ise damga vergisi kapsamında değerlendirilmez. Farklı kâğıt türleri için açıklanan oranlar ve yapılan hesaplama usulü değişir.
Damga vergisi hesaplama işlemini kolayca yapabilmeniz adına hazırladığımız örneği dikkati alabilirsiniz. Örneğin; taksitli satış sözleşmeleri için uygulanan değer binde 9,48’dir. Buna göre 2024 sözleşme damga vergisi oranını hesaplamak üzere ihtiyaç duyulan tek rakam toplam tutardır. Aylık olarak ödenecek meblağın hesaplanması sırasında yıl bazında düşünülür. Aylık 2.000TL ödenen bir taksitli satış sözleşmesinin yıllık tutarı 24.000 TL (2.000 x 12) olarak bulunur. Ardından şu formülü uygulamak gerekir:
Damga Vergisi Tutarı= Yıllık Sözleşme Tutarı x %0,948
Yaptığımız bu kolay hesaba göre; 24.000 x %0,948 = 227,52 TL damga vergisi olarak ödeneceğini söyleyebiliriz.
Bir kağıttan alınacak damga vergisine ilişkin üst sınır, 1 Ocak 2024 tarihinden itibaren 17.006.516,30 Türk Lirası olmuştur. Akitler, kararlar, mazbatalar, ticarî işlemlerde kullanılan belgeler, makbuzlar ile diğer kâğıtlar için ödenecek tutarlar, ilgili yasa çerçevesinde açıklanır. 2024 damga vergisi oranlarından ve ücretlerinden bazıları aşağıdaki gibidir:
Kâğıt Türü | Uygulanacak Damga Vergisi |
---|---|
Mukavelenameler, taahhütnameler ve temliknameler | Binde 9,48 |
Kira Anlaşmaları (Anlaşma süresine göre kira bedeli üzerinden) | Binde 1,89 |
Kefalet, teminat ve rehin senetleri | Binde 9,48 |
Tahkimnameler ve sulhnameler | Binde 9,48 |
Fesih belgeleri (Belli parayı içeren bir kâğıda taalluk edenlerle birlikte) | Binde 1,89 |
Resmî kurumların mal ve hizmet alımına ilişkin ihalelerinde, ihaleyi yapan kurumla düzenlenen sözleşmeler | Binde 9,48 |
Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun (7/11/2013 tarihli ve 6502 sayılı) kapsamında düzenlenen: Taksitle satış sözleşmeleri, uzun süreli ve devre tatil hizmeti sözleşmeleri, paket tur sözleşmeleri, abonelik sözleşmeleri, mesafeli satış sözleşmeleri | Binde 9,48 |
Tahkimnameler | Binde 9,48 |
Sulhnameler | Binde 9,48 |
Turizm şirketleri ile seyahat acenteleri arasında düzenlenen kontenjan sözleşmeleri (Belli parayı içerenlerle birlikte) | 2.628,50 TL TL |
2024 damga vergisi ödemeleri yapabileceğiniz 3 kanal mevcut. Bu kanallardan ilki yerel vergi daireleri. Diğer iki yöntem ise anlaşmaları olan banka şubelerinden veya internet vergi dairesinden ödeme yapmak. Sözleşmede değer belirtildiğinde ilgili orana göre nispi olarak hesaplanan tutar; değer belirtilmediği takdirde maktu olarak alınır. Damga vergisini makbuz karşılığı, basılı damga ya da pul yapıştırılması yoluyla ödeyebilirsiniz.
Gelir İdaresi Başkanlığı (GİB) tarafından belirlenen şartlar kapsamında kredi kartıyla vergi ödemesi yapmak mümkün. Online olarak kolayca yapabileceğiniz bu ödeme şekli sayesinde vergilerinizi geciktirmeden yatırabilirsiniz. Eğer mevcut veya geçmiş borçlarınızı ödeyemiyorsanız size tavsiyemiz yapılandırma işlemini gerçekleştirmeniz. Çeşitli geçmiş dönem ödemelerine dair vergi borcu yapılandırma işleminden yararlanarak toplam tutarı aylık taksitlere bölebilirsiniz. Bu hizmet kapsamında gümrük, motorlu taşıtlar, emlak vergisi ile trafik cezaları gibi ödemeleri kolayca yapabilirsiniz.
Yorum Yazın
Konuyla ilgili sormak ya da eklemek istedikleriniz için yorum bırakabilirsiniz.