Bütçenizi Yönetmek için: 50-30-20 Kuralı

Bütçe yönetimi için uygulanabilecek pek çok yöntem vardır fakat en basit ve en verimli yöntemlerden biri 50/30/20 kuralıdır. Bu kural sayesinde kolay bir şekilde bütçe kontrolü sağlanabilir.

Para biriktirme yolları arasında karmaşık görünen fakat uygulaması çok basit olan bir yöntem mevcuttur. 50-30-20 kuralını uygulayarak bütçenizi yönetmeye başlayabilirsiniz. 50/30/20 kuralına göre gelirinizin yüzde 50’sini, yani yarısını temel gider ve ihtiyaçlarınıza, yüzde 30’unu ise isteklerinize ve keyfi giderlerinize ayırmalısınız. Kalan yüzde 20’sini ise birikimlerinize ayırarak bütçenizi kolayca yönetebilirsiniz.

Bütçe planlaması ve para yönetimi, özellikle maaşlı çalışanlar için problem olabilmektedir. Bunun sebebi, gelen maaşın doğrudan ve plansız bir şekilde harcanmasıdır. Eğer her ay gelen maaşınızı verimli kullanmak istiyorsanız, 50-30-20 kuralı ile bunu rahatlıkla yapabilirsiniz. Kurala uymak için isteklerinize ve ihtiyaçlarınıza göre bütçe ayırmanız yeterlidir.

Karmaşık Planları Unutun

Bütçe planı yapmaktan söz edince hesap makineleri, elektronik tablolar hazırlamak, çizelgeler yapmak, not defterine her şeyi tek tek not almak gibi karmaşık işler aklınıza geliyor ve bu da sizi korkutuyorsa 50-30-20 kuralı sizin için idealdir. Bu basit kuralı uygulayarak bütçenizi kolay ve etkili şekilde yönetebilirsiniz. Giderlerinizi 3 gruba ayırmanız ve basit bir matematiksel hesaplama yapmanız yeterlidir.

İstek mi İhtiyaç mı? 

Birikimde 50-30-20 kuralını uygulayabilmeniz için en önemli nokta, hangi harcamalarınızın gerçekten ihtiyaç hangilerinin istek olduğunu ayırt etmeniz. İhtiyaçlarınız için ayırdığınız bütçeyi her ay aşıyorsanız ve bu konuda sıkıntı çekiyorsanız, ihtiyaçlarınızı azaltmak için bir çözüm bulmalısınız. Örneğin kredi kartı kullanımlarınızda ekstrenizi kontrol ederek harcamalarınızın dağılımını görebilir, ihtiyacınız olmayan harcamaları azaltabilirsiniz. Ayrıca birtakım tasarruf önerileri ile ihtiyaçlarınızı azaltmanız da mümkündür.

Para Biriktirmede 50-30-20 Kuralı İşe Yarıyor mu?

Para biriktirmede 50-30-20 kuralının işe yaraması size bağlıdır. Yöntem her ne kadar etkili olsa da en önemli detay plana sadık kalmaktır. Kural dahilindeki düzene ayak uydurduğunuz takdirde kısa sürede düzenli bir gelir gider rutininiz olur ve birikim yapmanız kolaylaşır. Birikim için ayırdığınız miktar çok yüksek meblağlara ulaşmasa da acil durumlar için bir güvence olur.

50/30/20 Bütçe Planlamasını Uygulamaya Nasıl Başlarsınız?

Yönetilen paranın 50-30-20 kuralı çerçevesinde düzene sokulması için, eğer varsa yüklü borçlarınızı öncelikli olarak bitirmelisiniz. Borç gibi zorunlu giderler de dahil edildiğinde ihtiyaç harcamalarınız %50’yi geçmemelidir. Uygulamaya ancak ihtiyaçlarınızı düzene koyarak başlayabilirsiniz. Bu noktada normal şartlarda istek ve keyfi harcama olan gider kalemlerini ihtiyaç olarak kabul etmemeniz önemlidir.

Ayrıca kredi kartı kampanyaları hakkında detaylı bilgiye sahip olup bu kampanyaları takip ederek ihtiyaçlarınızı avantajlı bir şekilde karşılayabilirsiniz.

50-30-20 Kuralının Açılımı Nedir?

Kuralın açılımında 50 ihtiyaçları, 30 istekleri, 20 ise birikimi ifade eder. Giderleri 3 gruba ayırmak suretiyle planlanan bu bütçe düzeni, gelirinizin boyutuna göre pratik bir şekilde uygulayabilirsiniz.

İlk iş olarak toplam gelirinizi hesaplamalısınız. Sabit bir geliriniz varsa zaten gelirinizi hesaplamak çok kolay ancak kira geliri gibi ek gelirleriniz varsa bunları tek tek toplamalı ve toplam geliri bulmalısınız. Örneğin toplam gelirinizin 5.000 TL olduğunu varsaydığımızda senaryo aşağıdaki gibi olmalıdır.

İhtiyaçlar (%50)

Öcelikle ihtiyaçlarınızın ne olduğunu net bir şekilde belirlemeniz gerekir. Her ay düzenli olarak ödemek zorunda olduğunuz giderleri ve ödemelerinizi toplayarak kolayca bunu hesaplayabilirsiniz. Faturalarınız, kira, kredi kartı ödemesi, market alışverişi gibi temel ve zorunlu harcamaların, gelirinizin %50’sini geçmemesi gerekir. Yani bu örnek üzerinden devam edecek olursak, ihtiyaçlar kaleminizin üst limiti 2.500 TL olmalıdır.

İstekler (%30)

İstekleriniz, toplam gelirin %30’unu geçmemelidir. Örnek üzerinden devam ettiğimizde 1.500 TL, istekleriniz için ayırabileceğiniz maksimum bütçe olmalıdır. Tatil, konser, tiyatro, dışarıda yemek yeme ya da hobilerinize ayırabileceğiniz bu %30’luk kısım, olmazsa olmaz ihtiyaçlarınız değil ama yapmaktan keyif alacağınız, sizi mutlu edecek harcamalar olabilir.

Birikim (%20)

Son olarak maaşınızın %20’isini birikim ve yatırım için ayırmalısınız. Örnek bütçede 1.000TL olan bu tutarla birikim, yatırım yapabileceğiniz gibi bir yandan da kötü gün parası olarak düşünebilir, acil durumlarda kullanılmak üzere kenara ayırabilirsiniz. Ayırdığınız tutar için bir birikim ya da vadeli mevduat hesabı açarak tasarruflarınızın değer kazanmasını sağlayabilirsiniz.