Boşanma Sürecinde Kredi Borçları Ne Olur?

Mal Rejimi Nedir? Neden Önemlidir?

Mal rejimi; kişilerin evlilik öncesinde, sırasında ve sonrasında sahip oldukları varlıklar ve borçlar üzerindeki haklarını ve sorumluluklarını düzenleyen kurallar bütünüdür. Bir başka deyişle mal rejimi, evlilik birliği sırasında ve boşanma hâlinde taraflar arasındaki mali ilişkileri belirler. Güncel hâliyle mal rejimi düzenlemeleri 2002’de yürürlüğe giren 4721 sayılı yeni Türk Medeni Kanunu uyarınca yapılır. Bu rejim, boşanma durumunda kredi borcunun akıbetini de belirler. 31 Aralık 2001’de sona eren 743 sayılı eski Medeni Kanun dönemi içinde evlenmiş eşler arasındaki yasal rejim mal ayrılığı idi. 2002’de yeni kanunun yürürlüğe girmesiyle geçerli yasal rejim edinilmiş mallara katılma olarak düzenlenmiştir. 4721 sayılı yeni Türk Medeni Kanunu eşler arasındaki ekonomik ortaklığı dört farklı rejime ayırır.

Mal Rejimi Türleri

Evlilik birliği kuran eşler, düzenleyecekleri sözleşme ile bu rejimlerden birini seçebilir; fakat bu zorunlu bir prosedür değildir. Sözleşme düzenlemeyen çiftler arasında edinilmiş mallara katılma rejimi geçerli kabul edilir. Edinilmiş mallar, tarafların rejim süresince edindikleri tüm varlıklarını kapsar. Edinilen malın hangi eş üzerine kayıtlı olduğundan bağımsızdır. Edinilmiş mal rejiminin sonlanması durumunda taraflar kişisel varlıklarını geri alır. Edinilmiş mal kapsamındaki varlıklar ise tasfiye sürecine girer. Örneğin boşanmada kredi borcu olan evin akıbetinin ne olacağı mal rejimine ve eğer uzlaşılırsa protokole göre belirlenir. Bu açıdan mal rejimi evlilik birliği kurarken olduğu kadar boşanma sürecini de ilgilendiren önemli bir kavramdır. Tarafların varlıklar ve borçlar üzerindeki haklarının ve sorumlulukların boşanma sonrasında ne şekilde olacağını belirlediği için Mal Rejimi Kanunu büyük önem arz eder.

Evli Çiflerin Aldıkları Kredilerden Eşlerin İkisi de Sorumlu Tutulur mu?

Bireysel ihtiyaç kredisi gibi finansal desteklerde sorumlu, başvuruyu yapan kişinin kendisi olur. Banka, borcu bu kişiden tahsil eder. Dolayısıyla kredi kullanan kişinin borcundan eş sorumlu tutulamaz. Eşin mal varlığına veya gelirlerine haciz getirilemez. Boşanma durumunda kredi borcu kişinin kendi sorumluluğundadır. Bu durum kredi kartı borcu için de geçerlidir.

“Kredi öderken zorlanmamak için ne yapılmalı?” başlıklı yazımızı okuyarak çok daha bilinçli şekilde finansal destek alabilirsiniz.

Kişinin borcundan eşi yükümlü olmasa da kredinin ödenmemesi hâlinde ortak kullanılan konuta haciz gelebilir. Bir başka önemli nokta ise kredinin bir eş adına çekilip diğeri tarafından kullanılmasıdır. Bu durumda yasal yükümlü yine imzayı atan kişi olsa da kredinin diğer tarafça kullanıldığı ispat edilirse banka borçluda değişikliğe gidebilir.

Boşanma Durumunda Kredi Borcu Ne Olur?

Boşanma Durumunda Kredi Borcu Ne Olur?

Boşanma durumunda kredi borcunun akıbeti kullanılan finansal desteğin çeşidine bağlı olarak değişir. Kredi borcu yükümlülükleri, evlilik birliği kurulurken seçilen mal rejimine veya boşanma sırasında hazırlanan protokole göre düzenlenir. Anlaşmalı boşanma protokolünde kredi borcu ile ilgili düzenlemeler yapılır. Borçların ne şekilde paylaşılacağı belirlenebilir. Edinilmiş mallar rejimi dâhilinde müşterek kullanılan kredi türlerinin boşanma sonrasındaki ödeme planı bu şekilde düzenlenir. Bütün borçlar iki tarafı da bağlamaz. 4721 sayılı yeni Türk Medeni Kanunu 224. maddesi şu şekildedir: “Eşlerden her biri kendi borçlarından bütün mal varlığı ile sorumludur”. Bu açıdan bireysel kredi veya kart gibi kişisel borçlar eşlerin ortak sorumluluğu kapsamında değildir. Bu borçların sahibi olan kişi tarafından ödenmemesi hâlinde eşi ilgilendiren bir durum ortaya çıkmaz. Dolayısıyla ödenmeyen borç yüzünden eşe haciz işlemi de yapılamaz.

Anlaşmalı Boşanma Protokolünde Kredi Borcu Nasıl Ele Alınır?

Anlaşmalı boşanma durumunda kredi borcunun nasıl paylaşılacağı konusunda mal rejimi ve protokoller belirleyicidir. Evlilik birliği kapsamında konut kredisi gibi müşterek amaçlı borçlanmaların boşanma sonrası akıbeti tarafların uzlaşmasıyla belirlenebilir. Taraflar, ortak varacakları bir kararla kredinin ve konutun ne şekilde paylaşılacağı ve borç ödemesinin nasıl yapılacağı gibi konuları protokolde yer verecekleri maddelerle belirleyebilir. Anlaşmalı boşanmada taraflar hür iradeleri ve arzularıyla mal paylaşımına gider. Malları yarı yarıya paylaşabilecekleri gibi başka bir oran da belirleyebilirler. Ayrıca eşlerden biri protokolde tüm haklarından feragat edebilir. Boşanmada kredi ile alınan evin paylaşımı da bu protokollerle belirlenir.

Çekişmeli Boşanmada Kredi Borcu Ne Olur?

Boşanmalar, tarafların koşullar üzerinde uzlaşması ile anlaşmalı olarak gerçekleşebileceği gibi durum her zaman böyle olmayabilir.

Çekişmeli boşanma üç şekilde gerçekleşebilir:

• Boşanma isteği tek taraflı ise
• İstek iki taraflı olmasına rağmen nafaka veya velayet gibi konularda uzlaşılamıyor ise
• Evlilik birliği kurulduktan sonra bir yıl geçmemiş ise

Çekişmeli boşanma durumunda kredi borcunun akıbeti açılacak olan mal paylaşımı davasıyla belirlenir. Bu davada mahkeme, eşlerin mallara dair yasal hakları konusunda hüküm kurulmasını talep eder. Çekişmeli boşanma davaları en fazla dört duruşmada tamamlanır.

Boşanma Sırasında Kredi Kartı Borcu Ne Olur?

Kredi kartı, kredili bir ödeme aracı olduğu için kullanım sonrası bir borç doğar. Bu borç, her ay için belirlenmiş olan hesap kesim tarihinden itibaren 10 gün içinde ödenmelidir. Son ödeme tarihi geçen kredi kartı ekstreleri ise borçlu duruma düşer. Ekstrenin tamamının ödenmesinin zor olduğu durumlarda asgari ödeme tutarı ödenebilir. Fakat bu durumda kalan tutarın bir sonraki aya devredeceği ve üzerine faiz ekleneceği de unutulmamalıdır.

İki dönem yani iki ay ödenmeyen kredi kartı borçları, üçüncü dönemin sonunda da ödenmezse yasal takibe düşer. Yasal takip ile birlikte hem borca yüklü bir faiz yansıtılır hem de kart sahibinin kredi notu olumsuz etkilenir. Söz konusu olumsuz etkilerin tümü, kredi kartının sahibi olan tüketici için geçerlidir. Öyle ki kredi kartı borcu yasal takibe düşmüş biri evli ise eşinin kredi notu bu durumdan etkilenmez. Aynı şekilde eşlerin, borçla ilgilenme yükümlülüğü de yoktur. Yukarıda belirttiğimiz üzere, 4721 sayılı yeni Türk Medeni Kanununun 224. maddesi eşlerin borçlarından kendilerinin sorumlu olduğunu belirtir. Boşanma durumunda kredi borcu, yasal kullanıcı konumundaki eşin sorumluluğundadır.

Ödenmemiş kredi borçlarının yol açacağı süreçleri “Kredi borcu ödenmezse ne olur?” başlıklı yazımızda okuyabilirsiniz.

Boşanma Aşamasında Kredi Kullanılabilir mi?

Evlilik birliği içindeki eşler için geçerli olan mal rejimi, boşanma veya vefat durumlarında sona erer. 4721 sayılı Türk Medeni Kanununun 225’inci maddesi geçerli mal rejiminin sona eriş şeklini belirler. Bu madde şu şekildedir: “... Mahkemece evliliğin [...] sona erdirilmesine veya mal ayrılığına geçilmesine karar verilmesi hâllerinde mal rejimi dava tarihinden geçerli olmak üzere sona erer.”. Yani, mal rejimi boşanma davası açıldığı tarihte feshedilir. Bu demek oluyor ki boşanma davası açılana kadar müşterek kullanım amaçlı alınan krediler edinilen mallar kapsamında değerlendirilir. Dava açıldığı tarihten itibaren tarafların edindiği mallar ve borçlar bu kapsama girmez. Boşanma aşamasında kredi kullanımı da bu sayede mümkün hâle gelir. Bu kredilerin yukarıda bahsettiğimiz gibi mal rejimiyle ilişkisi olmaz.

Boşanma Sırasında Çekilen Kötü Niyetli Krediler Ne Olur?

Boşanma sırasında çekilen kötü niyetli krediler bir başka çekişme konusudur. Kişilerin çektiği ihtiyaç kredisi veya kart kaynaklı borçlar kullanıcının kendi mesuliyetindedir. Diğer eş bu borçtan sorumlu tutulamaz. Taraflardan biri diğer eşin ismini kullanarak kredi çektiyse bunun ispatı gerekir. Eşin haberi olmadan onun adına çekilen krediler, kötü niyetli olarak adlandırılır. Bu durumlarda hukukî süreç başlatılabilir. Çıkacak karar doğrultusunda banka, kredi sorumlusunu değiştirebilir. Başkasının adına kredi çekmek veya sizin isminiz ile bu tarz işlemler gerçekleştirilmesine izin vermek riskli bir durumdur.

Bu konuda “Başkasının adına kredi çekilebilir mi?” başlıklı yazımızı okuyarak detaylı bilgiler edinebilirsiniz.

Boşanmada Kredi Borcu Olan Ev Nasıl Paylaşılır?

Boşanmada kredi borcu olan evin nasıl paylaşılacağı sözleşme ile belirlenir. Sözleşme ile belirlenmediyse yürürlükte olan mal rejimi ve boşanma protokolü geçerli kabul edilir. Krediyle alınmış evlerin borcu, bireysel olarak ele alınmamalıdır. Bu konuda iki tarafın da mesuliyeti söz konusu olabilir. Taraflar mal ve borç varlıklarını eşit şekilde paylaşabilecekleri gibi eşlerden biri haklarından feragat de edebilir.

Kredi İşlemlerinde Eş Muvafakatnamesi Nedir?

Eş muvafakatnamesi Türk Medeni Kanunu’nca çeşitli durumlarda gerekli kılınmıştır. Eş muvafakatnamesi gerekliliği, kredi ile alınacak konutlarda başvurucunun evli olması durumunda doğar. Krediye konu olan konutun teminat altına alınması için bankalar tarafından başvurucunun eşinin de rızasını talep edilir. Eş muvafakatnamesi, ipotek işlemleri için gerekli olur. İpotek sırasında eş rızası alınmadıysa bu işlem ilerde muvafakati olmayan tarafın açacağı dava ile geçersiz kılınabilir. Ayrıca çiftlerin birlikte yaşadıkları konut üzerinde eş muvafakatnamesi olmadan alım-satım veya herhangi bir borca ilişkin işlem yapılamaz.

Eşten Habersiz Çekilen Kredi Boşanma Sebebi Sayılır mı?

Eşten habersiz çekilen krediler kötü niyetli olarak değerlendirilir. Bu nedenle boşanma sürecinde önemli olan bir konudur. Eşten habersiz kredi çekmek boşanma sebebi olabilmektedir. Yargıtay 2. Hukuk Dairesi’nin verdiği bir karar bu konuda emsal niteliğindedir. Söz konusu davada eşinden habersiz kredi çeken kişinin bu fiili “güven sarsıcı” nitelikte değerlendirilmiştir. Habersiz kredi çeken eş bu davada kusurlu sayılmış ve bu fiili boşanma sebebi olarak kabul edilmiştir.