Bilanço Nedir?

Bilanço Ne Demektir?

Bilanço, en kısa tanımı ile bir işletmenin anlık finansal durumunu gösteren kapsamlı bir tablodur. Muhasebenin en önemli dinamiklerinden biridir. Dönemsel bir tablo olarak kabul edilir ve genellikle bir takvim yılı olarak dönemlendirilir. Her yıl sonunda raporlanır. Dolayısıyla gelecekle ilgili değil, geçmiş ve mevcut durum ile ilgili finansal bilgi verir. Fakat analizlerde dikkate alındığı için gelecekle ilgili finansal planlamalar için de fikir verebilir.

Yıl sonu finansal tabloları arasında kabul edilen bilançonun yıl sonundaki durumu, önceki yıllarla ve aynı sektördeki diğer şirketlerin tablolarıyla karşılaştırılabilir. Bu şekilde net varlık ve borç durumunu yorumlamak mümkün olur. Tabloda mevcut varlıklar, ödenen borçlar ve elde edilen gelirler yer alır. Yıl sonunda özsermayenin de eklenmesiyle birlikte bir eşitlik sağlanması gerekir.

Bilanço Eşitliği Nedir?

Bilanço ile ilgili bilanço eşitliği nedir, eşitlik nasıl sağlanır gibi detaylar da mutlaka bilinmelidir. Çünkü yıl sonundaki bu tabloda bir eşitsizlik söz konusu olamaz. Tabloda sol tarafta yer alan aktifler ile sağ tarafta yer alan pasiflerin toplamı her zaman birbirine eşit olmak zorundadır. Fakat bu eşitliği sağlayan en önemli detay öz kaynaklardır.

Aktifler ve pasifler ya da varlıklar ve borçlar şeklinde adlandırılan bu kısımların oluşturulduktan sonra, iki bölüm arasında bir fark çıkar. Aradaki bu fark, öz sermayeyi oluşturur. Varlıklardan borçların çıkarılması ile tespit edilen öz sermaye, tablonun pasif tarafına yazılır ve bilanço eşitliği sağlanmış olur.

Normal şartlarda öz sermaye, gerçek bir borç olmadığı için pasife yazılmaz. Fakat bilançoda bu kalem, “şirketin kendine olan borcu” şeklinde nitelendirilir ve bu nedenle pasife yazılır. Sonuç olarak aktif ve pasif birbirine eşit olur.

Bilanço Hazırlama Adımları 

1. Adım: Zaman Aralığını Belirleyin

Bilanço hazırlamanın ilk adımı, bilanço tarihini belirlemektir. Bu tarih genellikle mali yılın sonu veya belirli bir dönemin sonu olarak seçilir. Belirlenen tarihe göre varlıklar, borçlar ve özkaynaklar hesaplanır.

2. Adım: Şirket Varlıklarını Tanımlayın

Belirlenen tarih itibarıyla şirketin varlıklarını belirlemek gerekir. Varlıklar, cari (dönen) ve sabit (duran) varlıklar olarak iki kategoriye ayrılır. Her iki kategori için alt toplamlar alınmalı ve toplam varlıklar hesaplanmalıdır.

• Dönen Varlıklar: Nakit ve nakit benzerleri, ticari alacaklar, stoklar, diğer dönen varlıklar.
• Duran Varlıklar: Maddi duran varlıklar (örneğin, bina, makine), maddi olmayan duran varlıklar (örneğin, patentler), finansal duran varlıklar.

3. Adım: Şirket Yükümlülüklerini Tespit Edin

Bilanço tarihi itibarıyla şirketin yükümlülükleri tespit edilir. Yükümlülükler, kısa vadeli ve uzun vadeli olarak ikiye ayrılır. Alt toplamlar alınarak toplam yükümlülükler hesaplanır.

• Kısa Vadeli Yükümlülükler: Ticari borçlar, kısa vadeli finansal borçlar, diğer kısa vadeli borçlar.
• Uzun Vadeli Yükümlülükler: Uzun vadeli finansal borçlar, uzun vadeli ticari borçlar.

4. Adım: Öz Sermaye ve Kaynakları Hesaplayın

Bu adımda, birikmiş kazançlar ve sermayeler belirlenir ve sınıflandırılır. Öz sermaye, şirket sahiplerinin yatırımları ve şirketin kazandığı karları içerir.

• Öz Sermaye: Ödenmiş sermaye, birikmiş karlar, sermaye yedekleri.

5. Adım: Varlıkları, Borç ve Öz Kaynaklarla Karşılaştırın

Son adımda, varlıkların toplamı, borçlar ve özkaynakların toplamı ile karşılaştırılır. Bilanço, varlıkların toplamı borçlar ve özkaynakların toplamına eşit olduğunda dengelenir ve tamamlanmış olur.

Bilanço Ne İşe Yarar?

Nakit akışı ve gelir tablosu ile birlikte bir şirketin mali durumunu gösteren üç tablodan biri olan bilanço, aktif ve pasif olarak iki bölüme ayrılır. Bunun yanında varlıklar, yükümlülükler ve öz kaynaklar olmak üzere üç temel bileşen üzerine kuruludur. Tabloda yer alan sayısal veriler sayesinde finansal analizler yapılabilir ve söz konusu şirketin, yatırımcılar için ne kadar güvenli olduğu anlaşılabilir.

Bilançolarda bankalardan alınan krediler ve ödenecek kredi borçları da yer alır. HangiKredi üzerinden ihtiyaç kredisi hesaplama işlemi yapılabilir, kredi başvurusu gerçekleştirilebilir ve bu kredi, bir sonraki yıl daha verimli bir bilanço çıkarabilmek adına yatırım olarak kullanılabilir.

Bilanço Kalemleri Nelerdir?

Bilançolarda, şirketin finansal durumu ile ilgili hemen her şey yer alır. Bu nedenle kapsamlı ve detaylı kalemler altında oluşturulur. Oluşturulacak tablo, Tek Düzen Hesap Planı kapsamında 5 ana kalem altında toplanır. Bunlar şu şekilde sıralanmaktadır:

1. Dönen / Cari Varlıklar
2. Duran / Cari Olmayan Varlıklar
3. Kısa Vadeli Yabancı Kaynaklar
4. Uzun Vadeli Yabancı Kaynaklar
5. Özkaynaklar

Bunun dışında bilançonun içerdiği bilgi ve detaylar, varlıklar, yükümlülükler ve öz kaynaklar olmak üzere üç ana başlık altında toplanabilir. 

Temel bilanço formülü: Toplam varlıklar = toplam yükümlülükler + toplam öz kaynaklar

Bilançonun Avantajları Nelerdir?

Bilanço, hem şirketlere hem de yatırımcılara avantaj sağlar. Yatırımcılar bu tablolardan yoğun bir şekilde faydalanırlar. Çünkü yatırım yapmayı düşündükleri şirketin borç durumunu ve varlık değerlerini net bir şekilde görebilirler. Ayrıca hangi tür varlıktan ne oranda olduğu gibi detaylı bilgilere erişmek de mümkündür.

Yatırımcıların en çok dikkat ettiği detaylardan biri borç/öz kaynak oranıdır. Borç/öz kaynak oranı yüksek olan şirketlerin genellikle daha riskli olduğu düşünülür. Bu oranın hesaplaması için de bilançolar kullanılabilir. Toplam yükümlülüklerin öz kaynaklara bölünmesi ile bu orana ulaşmak mümkündür.

Söz konusu şirketin kısa vadeli borçları karşılama yeteneğini ölçmek adına da bu tablodan faydalanılabilir. Likidite oranı ya da asit testi olarak bilinen hesaplamayı yapmak için tabloda yer alan sayısal veriler kullanılır. Bu sayede şirketin kısa vadeli yükümlülükleri yerine getirmek için yeterli nakit ve benzeri varlıklara sahip olup olmadığı ölçülebilir.

İşletmenize finansman sağlamak için HangiKredi üzerinden KOBİ kredisi hesaplama işlemi yapabilir, size en uygun vade ve faiz oranını bulabilir ve online başvurunuzu gerçekleştirebilirsiniz.

Bilançonun Dezavantajları Var mıdır?

Yatırımcılara pek çok konuda fikir veren bilançoların dezavantajları da vardır. Bu tablolar, anlık durum ile birlikte geçmişteki durumları gösterir. Dolayısıyla yatırımcı için bir tahmin yürütme aracından öteye geçemez. Yatırımcılar bu tabloya bakarak söz konusu şirketin geçmişte neler yaptığını, finansal açıdan ne seviyeye ulaştığını ve mevcut seviyesini görebilir. Ayrıca bazı muhasebe yöntemleri, gerçek durumu bire bir yansıtmadığı için yatırımcıların yanılma payı da vardır.

Bilanço Tabloları Nasıl Yorumlanır?

Yıl sonunda oluşumu tamamlanmış olan bir bilançoyu tek başına yorumlamak doğru değildir. Daha verimli ve faydalı bilgilere erişmek için, önceki yıllarla karşılaştırma yaparak yorumlamak gerekir. Bu sayede önceki yıllara göre şirketin gelişimi hakkında daha net fikirler edinilebilir.

Sadece şirket içi bir yorumlama da her zaman yeterli olmayabilir. Aynı sektörde, benzer işler yapan denk şirketlerin tablolarını da incelemek gerekir. Söz konusu şirketin tablosu ile rakip şirketlerin tabloları karşılaştırılmalı ve detaylı bir incelemeden sonra yorumlanmalıdır.