Bedelsiz Sermaye Artırımı Nedir?

Bedelsiz sermaye artırımı neden yapılır?

Bedelsiz olarak gerçekleştirilen sermaye artırımı şirketler için yeni yatırımcı çekme, enflasyondan koruma gibi farklı faydalar sağlayabilir. Bedelsiz olarak sermayeyi yükseltmenin öne çıkan işlevleri aşağıdaki gibidir:

• Yeni yatırımcı çekme: Bedelsiz olarak sermayeyi artırmak, şirketler için yatırımcıların ilgisini çekme amacı taşıyabilir. Mevcut hisselerin sayısının artması, yatırımcılar için olumlu bir durum olarak görülebilir. Sermaye artışı, aynı zamanda yeni yatırımcılar bulma, hisse senedi fiyatını artırma gibi faydalar da sunabilir.
• Enflasyondan korunma: Enflasyonist ekonomilerde, zaman içinde şirketlerin reel sermaye değeri düşer. Şirketler için bedelsiz olarak sermayeyi artırmak, enflasyon kaynaklı reel düşüşü telafi edebilir. Bu sayede şirket, mali yapıdan daha güçlü bir konuma erişebilir, finansal açıdan istikrarlı ilerleyebilir.
• Hisse fiyatını uygun hale getirme: Şirketlerin, hisse fiyatları borsada işlem gördüğünde zaman içinde yükselir. Yüksek hisse fiyatları ise bir süre sonra küçük yatırımcılar için hisse satın almayı zorlaştırabilir. Sermaye artırımını bedelsiz olarak gerçekleştirmek, küçük yatırımcıların hisse senedi almasını cazip hale getirebilir. Dolaşımda daha fazla hisse senedi olması, uygun fiyatlı hisse senedi almayı kolaylaştırabilir. Böylece daha fazla yatırımcı, şirket hissesi alabilir, şirketin halka açıklık oranı artabilir.
• Şirketin kontrolünü sağlama: Şirketin, herhangi bir nedenle devir durumu ortaya çıktığında, sermaye artırımı ile hissedarların sayısı yükseldiğinden dolayı şirket, kontrolünü sağlamaya devam edebilir. Artırım ile birlikte şirketin devralınması zor hale gelir ve şirket bağımsızlığını sürdürebilir.
• Borçlanmayı azaltma: Bedelsiz olarak yapılan sermaye artışları, şirketlerin özkaynak oranını artırmaya katkı sunabilir. Bu durum şirketin borç oranını azaltırken borçlanma maliyetini aşağı çekebilir.
• Kar payı dağıtımını elverişli hale getirme: Şirketler, kar payı yerine bedelsiz olarak sermaye artırımı yaparak hissedarlarını memnun edebilir. Artırım sayesinde şirket, vergi yükünü azaltarak daha fazla kaynak elde edebilir.
• Çalışan motivasyonu sağlama: Sermaye artırım faaliyetleri, çalışanlara hisse opsiyonu sunmak için kullanılabilir. Bu sayede çalışanların şirkete olan motivasyonu, bağlılığı artabilir.

Bedelsiz sermaye artırımı aşamaları nelerdir?

Bedelsiz olarak yapılan sermaye artırımında şirketler, hissedarlarına hisse senedi dağıtarak sermayesini yükseltir. Söz konusu işlem, şirketin yönetim kurulunda alınan karar neticesinde onaylanır, ardından SPK onayı ile süreç ilerler. Sermaye artırım aşamaları şu şekilde özetlenebilir:

• Yönetim kurulu kararı: Sermaye artırım çalışmaları, ilk olarak şirketin yönetim kurulunda görüşülür. Yönetim kurulu tarafından sermaye artırımının oranı, dağıtılacak hisse senedi sayısı ve finansal kaynaklar hakkında fikir alışverişleri yapılır.
• Genel kurul toplantısı: Yönetim kurulu tarafından alınan sermaye artırım kararı, genel kurul toplantısı ile şirketin hissedarları ile paylaşılır. Genel kurul toplantısında sermaye artırımına dair tüm detaylar net bir şekilde konuşulur, karar oylamaya sunulur. Genel kurul tarafından kararın onaylanmasının ardından yasal sermaye artırım sürecine geçilir.
• SPK onayı: Sermaye artırımı talep eden şirket, SPK’ya isteğini yazılı olarak sunar. Hazırlanan yazıda artırımın nedenleri, dağıtılacak hisse senedi sayısı, artırım oranı ve ilgili finansman kaynaklarının detayları paylaşılır. SPK, artırım başvurusunu incelemeye alır. Başvurusu olumlu sonuçlanan şirketlerin hisse senetleri, belirlenen günde borsada yeni fiyatla işleme başlar. Şirket hissedarlarına planlanan oranda hisse dağıtılır.
• Kayıt altına alma: Şirketin sermaye artırımına dair tüm belgeler saklanır. Artırım işlemleri, şirket bilanço hesaplamalarında ve diğer finansal işlemlerde kayda geçer. Böylece şirket sermayesindeki artış resmi olarak belgelenmiş olur.

Bedelsiz sermaye artırımı faydaları nelerdir?

Bedelsiz şekilde yapılan sermaye artırım işlemleri, şirketlerin hissedarlarını memnun etme ve mevcut sermayesini artırma gibi çeşitli yararlar sağlar. Bedelsiz sermaye artırımı faydaları şu şekilde açıklanabilir:

• Bedelsiz olarak yapılan artış neticesinde borsada, hisse senedinin likiditesi üst noktalara çıkar. Likidite yükselmesi ile birlikte hisselerde, daha kolay alım-satım işlemi gerçekleşir. Hissede normalden daha fazla oranda hareketlilik oluşur.
• Bedelsiz artırım kararı ile birlikte şirketin ödenmiş sermayesinde artış olur. Bu durum şirketin, finansal gücünü ve istikrarını yükseltir.
• Sermaye artırımı sayesinde şirket, enflasyon gibi etkenlere karşı korunur.
• Sermaye artırımı ile özkaynak oranı yükselen şirket, borçluluk seviyesini azaltır.
• Varlık satışından elde edilen karlar ve temettü gibi paylar, ödenmiş şirket sermayesi olarak kullanılabilir hale gelir.
• Şirkette zaman içinde biriken primler aktif olarak kullanılabilir.
• Hisse senedinin hareketlilik kazanması ile daha çok yatırımcı hisse alım işlemi gerçekleştirir. Bu da hisse fiyatını yükseltir.
• Bedelsiz kararı ile birlikte şirketin piyasa değerinde olumlu yönde artış gerçekleşir.

Bedelsiz sermaye artırımı hisseyi nasıl etkiler?

Bedelsiz olarak yapılan sermaye artırımlarından hissedarlara belirlenen oranda hisse dağıtımı gerçekleştirilir. Elektronik ortamda yapılan işlemlerde, hissedarların herhangi bir talepte bulunmasına gerek yoktur. Dağıtım işlemleri bedelsiz kararının gerçekleştiği gün hissedarların hesaplarına otomatik olarak yansır. Bedelsiz kararı, sermaye artırım oranına ve yatırımcıların bu duruma vereceği tepkiye göre değişiklik gösterebilir. Bedelsiz artırım kararı, kısa vadede hisse adedini artırdığı için fiyatta kısa süreli bir düşüşe sebep olabilir. Çünkü artan hisse sayısı, hisse karını ve değerini azaltır. Bedelsiz artışı, uzun vadede ise şirketin performansına, yatırımcıların bakış açısına göre farklı şekilde ilerleyebilir. Bunun yanında şirketin gelecekteki potansiyeline inanan yatırımcıların çokluğu, hisse senedi fiyatını artırır. Ancak şirketin faaliyetlerinden memnun olmayan yatırımcıların fazla olması, bedelsiz kararı ile hisse fiyatlarının düşmesine yol açabilir.

Yatırım araçlarına göz atın!

Bedelsiz sermaye artırımı ne zaman onaylanır?

Şirketler, bedelsiz artırım kararı aldıktan sonra SPK’ya bu konu hakkında başvuruda bulunur. Başvuru sırasında artırımın nedenleri, oranları ve hisse sayısı gibi detaylar açıkça belirtilir. SPK başvuruyu detaylı olarak incelemeye alır. Başvurunun ne zaman sonuçlanacağı hakkında net bir süre verilmez. Bazı başvurular bir-iki ay içerisinde sonuçlanabilirken bazıları ise aylar sürebilir. Bunun yanı sıra SPK, şirketin başvurusunu çeşitli nedenlerden ötürü olumsuz olarak da değerlendirebilir. Olumsuz olarak sonuçlanan başvurular şirketlere nedenleri ile belirtilir. SPK artırım onayı alan şirketlerin başvuru sonucu, her hafta yayımlanan SPK bültenleri aracılığı ile ilan edilir. Onay alan şirketler, yazı ile ne zaman hisse bölünmesi gerçekleşeceğini SPK’ya iletir. SPK da ilgili tarihte planlanan oranda bölünmenin gerçekleşmesi için aksiyon alır.

Bedelsiz olarak sermaye artırma işlemi, şirketlerin piyasadaki görünürlüğünü artırma, hisse senetlerine değer kazandırma, öz kaynak artırma ve borç maliyetlerini düşürme adına önemli bir süreçtir. Sermaye artırımı, şirketlere yeni yatırım yapma ve şirket karlılığını yükseltme olanağı sunabilir.