27 Eylül 2024'ten itibaren araç alım satımlarında Güvenli Ödeme Sistemi zorunlu hale geliyor.
İçindekiler
Herkesin sıfır araç hayali olsa da ikinci el araçlara da rağbet çok fazla, özellikle fiyatların nispeten uygun ve vergi oranının düşük olması, ikinci el araçların alım satımını daha cazip hâle getiriyor. Ancak bu noktada dikkat edilmesi gereken birtakım detaylar var. Sıfır otomobil almak, genellikle çok fazla soru işareti oluşturmaz. İkinci el taşıt alırken ise bazı noktaları göz önünde tutmalısınız. Zira otomobilin hasar kontrolünden ekspertiz sürecine kadar çoğu noktayı gözetmek oldukça önemli. Bu yazıda ikinci el otomobil alırken ve satarken sizi nelerin beklediğini madde madde sıraladık.
Son dönemde otomobil alıp satmak, cazip bir yatırım şekli haline geldi. Buna bağlı olarak ikinci el piyasasındaki araçlarla beraber karşılaşılması muhtemel riskler de arttı. Yani alım satım süreçlerinde dikkatli olmak, eskiye kıyasla çok daha önemli. İkinci el araç alırken sorun yaşamamak, bütçenize uygun fiyatlarla otomobil sahibi olmak ve kârlı bir yatırım yapmak için aşağıdaki konulara dikkat etmelisiniz.
1. Bir otomobilin daha önce kaç kişi tarafından kullanıldığını, ruhsat sahipliği sorgulama ile öğrenebilirsiniz. Bunun için 5664’e kısa mesaj atarak, ilgili ekrandan plakayı girmelisiniz. Ayrıca bu ekranda aracın kaç sene kasko kapsamında olduğu gibi bilgileri de görebilirsiniz.
2. Aracın kilometresinde hile yapıldığına yönelik bir şüpheniz varsa, servis kayıtlarını inceleyebilirsiniz.
3. Uygun fiyatlı ikinci el araç almak istiyorsanız, ilan sitelerinde ortalama fiyatları incelemelisiniz. Ortalamanın çok üzerinde fiyata satılan araçlarda zarar etme durumunuz söz konusu olabilir.
4. İkinci el araçlarda mevsimsellik, fiyatı etkileyen önemli bir konu. Özellikle yaz aylarında artan taleple fiyat yükselir. Bu nedenle kış aylarında daha uygun fiyata otomobil satın alabilirsiniz.
Gördüğünüz gibi ikinci el otomobil satışında süreç çok da karmaşık değil. Güvenilir ve dürüst bir satıcı ile yolunuz kesiştiğinde geriye sadece ekspertiz kontrolü gibi adımlar kalır. Ayrıca ikinci el araç alımında bütçenizi göz önünde bulundurmanız da son derece önemli. Taşıt kredisiyle ihtiyacınız olan finansmanı rahatça bulabilir, hayalinizdeki otomobili mali açıdan zorlanmadan satın alabilirsiniz.
İkinci el araç alım satım işlemi, noter huzurunda gerçekleştirilir. Yani beğendiğiniz ikinci el aracı satın almak için satıcıyla birlikte notere gitmelisiniz. Notere gitmeden önce ise toplamanız gereken bazı belgeler var. Bu belgeler arasında satış sözleşmesi ön plana çıkar. İkinci el araba satın alma işlemleri sırasında imzalanan bu evrak, her iki tarafın haklarını korur. Alınan araca, taraflara ve ödeme şekline dair bilgiler içerir. İkinci el araç alırken resmî süreçlerin yanında detaylı araştırma, ekspertiz raporu ve borç durumu konularına da önem vermelisiniz.
İkinci el otomobil satış sitelerinde ilan sahibi kendisini dürüst ve açık bir şekilde ifade etmiş bile olsa soru sormaktan çekinmeyin. Zira kimse, satmak istediği bir aracı kötülemez. Üstelik sevdiklerinizle uzun yolculuklara çıkacağınız bir otomobilin arızası olup olmadığını bilmek en büyük hakkınız. Ayrıca birikimlerinizi değerlendirmek için yaptığınız yatırımın değer kaybetmesi de sizin adınıza ciddi bir zarardır. Bu nedenle satıcıdan şu bilgileri edinmelisiniz:
● Otomobilin bir hasar kaydı olup olmadığını öğrenin.
● Mevcut bir ekspertiz raporu varsa isteyin.
● Trafik cezası olup olmadığını öğrenin.
● Aracın tam kilometresini öğrenin.
● Aracın motor özelliklerini, paketini ve donanımlarını öğrenin.
● Değişen bir parçanın olup olmadığını öğrenin.
Bunlara ek olarak araçla bir test sürüşü de yapabilirsiniz. Test sürüşünde aracın motoru, süspansiyonu ve fren sistemi gibi detaylarını deneyimleme şansınız olur. Böylece aracın beklentilerinize uygunluğunu anlayabilirsiniz.
İkinci el taşıt alırken aracın rengini, yakıt tüketim seviyesini ya da donanımını inceleyebilirsiniz. Ayrıca aracın satıcı tarafından nasıl kullanıldığını ve hasar durumunu da araştırmalısınız. Satın alacağınız otomobilin hem değer kaybı yaşamaması hem de sorunsuz bir kullanım sunması adına ekspertiz işlemi oldukça önemli. Zaman zaman satıcıların, aracı tanıdıkları ekspertiz merkezine götürüp istedikleri raporu çıkardıklarına rastlanır. Bu durumu önlemek için güvenilir bir ekspertiz seçmelisiniz.
HangiKredi'nin Youtube kanalında yayınladığımız bu videoda, taşıt alış satış süreciyle ilgili aklınızdaki tüm sorulara yanıt bulabilirsiniz.
Ekspertiz raporu almanın en önemli faydası, aracın motor gücünü ve hasar durumunu tespit etmek. Bu belgede aracın gerçek değeri ifade edilir. Örneğin 120 bin TL’ye satın aldığınız otomobilin ekspertiz raporunda değeri 86 bin TL olarak belirlenebilir. Bu bağlamda tramersiz, yani hasar kaydı yok olarak listelenmiş araçlarda hasar çıkabilir. Hatta boyasız denilen ya da değişensiz denilen araçlarda bu durumlar tespit edilebilir. Tüm bu sebepler, ekspertiz konusunun önemini ortaya koyar.
İkinci el otomobil satın alırken ekspertiz raporunda istediğiniz sonucu almanız yeterli değil. Bununla birlikte aracın borç durumunu da sorgulamalısınız. Türkiye’de ikinci el otomobil alım satımı, vergi borçlarının ve trafik cezalarının ödenmesi durumunda yapılır. Ayrıca farklı resmî giderler de söz konusu. İki yılda bir yapılan araç muayenesi de bu borçlar arasında. Muayene kaçağı bir otomobilin borcu faizli olarak artar. Polis çevirmesine yakalandığınızda muayenesiz araçtan ötürü ceza alırsınız.
Öte yandan, satın aldığınız aracın MTV (Motorlu Taşıtlar Vergisi) borcunun olup olmadığını da öğrenmelisiniz. Otomobili satın aldıktan sonra sıra, sizin sorumluluğunuzdaki giderlere ve prosedürlere gelir. Öncelikle trafik sigortasını yaptırmak için 15 günlük bir süreniz olur. Zorunlu trafik sigortasını yaptırmamanın para ve trafikten men gibi cezaları bulunur. İkinci el araç satın aldıktan sonra HangiKredi üzerinden en uygun zorunlu trafik sigortası tekliflerine ulaşabilirsiniz.
2. el araç alım satımında her iki tarafın da dikkat edeceği hususlar var. Aracını satmak isteyenlerin atacağı ilk adım, elbette piyasaya hâkim olmak. Adil, rekabetçi ve cazip bir fiyatlandırma için sıfır ve ikinci el araç pazarını incelemelisiniz. Bunun için benzer özelliklere sahip araçların fiyatlarından yola çıkabilirsiniz. İkinci el araç satarken dikkat edilmesi gerekenler arasında şunlar da yer alır:
2.el araç satışlarında KDV oranını da göz önünde bulundurmalısınız. İkinci el araç satışında %18 KDV uygulanır. Şirketlerin aktifine kayıtlı binek otomobillerde bu oran, %1 olarak değişiklik gösterir. Öte yandan, satışını yapacağınız aracın üzerinde ipotek ve kredi borcu olmaması da önemli. Kredi borcunuzu ödeyerek ya da karşı tarafla anlaştıktan sonra ipoteği alıcıya devrederek ikinci el aracınızı satabilirsiniz.
Faizsiz, peşinatsız ve senetle araba satışı hakkında detaylı bilgi için ilgili linke tıklayın!
İkinci el otomobil satışında araç değerini düşüren etkenlerin başında kazadan kaynaklanan hasarlar gelir. Kazayla meydana gelen araç değer kaybı, otomobilinizi piyasa fiyatından daha düşük rakamlarla satmanıza neden olur. Ayrıca aracın donanımlarının zarar görmesi ve yeni modellerin çıkması de değerini düşürür. İkinci el piyasasındaki genel eğilim, değişeni bulunmayan ve kilometresi düşük olan araçlar yönünde. Dolayısıyla kaza, onarım ve değişim gibi hususlar, aracınızın değer kaybetmesine sebebiyet verebilir.
Öncelikle alacağınız aracın Motorlu Taşıtlar Vergisi (MTV) ve trafik cezası borcu olup olmadığını kontrol etmenizi tavsiye ederiz. Araca ait bir borç varsa satış işleminden önce ödenmeli. Aracı almanıza engel olmasa da otomobilin muayenesini de sorgulamanızda fayda vardır. Aracı satın aldığınızda araçla ilgili tüm sorumluluk size geçer. Yani aracın muayenesi yapılmamışsa bundan kaynaklanan sorunlardan dolayı siz sorumlu tutulursunuz. Notere gitmeden önce hazır etmeniz gereken belgeleri ise şu şekilde sıralayabiliriz:
Sayılan belgeleri notere eksiksiz olarak teslim ederek hayalinizdeki aracı satın alabilirsiniz. Bu noktada ödeme sürecine de değinmek gerekir. Aracı satın almak için gereken finansmana, taşıt kredisiyle ulaşabilirsiniz. Tutara, vadeye ve araç durumuna göre taşıt kredisi hesaplamak için HangiKredi'den destek alın!
İkinci el araç satışında taşıt sahibinden istenen bazı belgeler bulunur. Bu belgelerin notere teslim edilmesiyle, resmî prosedürler tamamlanmış olur. 2.el araç satışı için gerekli evraklar şunlardır:
Sayılanların yanı sıra karayollarının muayene istasyonlarından aracın şasi ve motor numaralarının orijinal olduğunu gösteren belge alınır. Ayrıca 2.el araç satışında ekspertiz zorunluluğu da bulunur. Satış işleminden en fazla 3 gün önce ekspertiz raporu alınır. Bu rapor, satış sırasında notere sunulur.
Sizden istenen belgelerle notere gittiğinizde öncelikle eksik evrak olup olmadığı kontrol edilir. Ardından alıcı ve satıcıya ait kimlik bilgileri, Kimlik Paylaşım Sistemi (KPS) üzerinden sorgulanır. Bu aşamalardan sonra araçla ilgili kontrol başlar. Aracın satış, devir ve tesciline yönelik engelleyici bir durumun varlığı incelenir. Eğer bu aşamada da sorun çıkmazsa satış sözleşmesi hazırlanır.
Yetkililer tarafından hazırlanan sözleşmenin, taraflar ve noter tarafından imzalanması ile satış işlemi gerçekleşir. Ancak 2. el araç alım satım işlemleri burada bitmez. Bunlara ek olarak bir de tescil işlemi gerçekleştirmelisiniz. Satışın sorunsuz şekilde gerçekleşebilmesi için sözleşmede yer alan tüm bilgilerin elektronik ortamda sicile gönderilmesi gerekir. Ayrıca imzaladığınız sözleşme ile noterin veznesine giderek vergi, harç, noter ücreti gibi ödemeleri yapmalısınız.
Ödeme yaptığınızda makbuz kesilerek sicile bildirilir. Böylece elektronik ortamda aracın yeni sahibi için tescil işlemi gerçekleştirilmiş olur. Tescil belgesi ortalama bir ay içinde adresinize postalanacağından noterden geçici tescil belgesi alabilirsiniz. Ardından sıra, kasko ve zorunlu trafik sigortası gibi işlemlere gelir. En avantajlı zorunlu trafik sigortasını bulmak için sitemizden sorgulama yapabilirsiniz.
2.el araç satışı noter masrafı, her yıl yeniden değerleme oranına göre tekrar belirlenir. Noter giderini tespit etmek için güncel ücretleri bilmelisiniz. 2024 yılı için noter masrafı, 1489,36 TL’dir. Bu masraf, alıcı tarafından ödenir. Yani aracınızı satarken herhangi bir noter ücreti ödemenize gerek kalmaz.
Yorum Yazın
Konuyla ilgili sormak ya da eklemek istedikleriniz için yorum bırakabilirsiniz.