Haciz Nedir? Haciz Sorgulama Nasıl Yapılır? 

Haciz Nedir?

Haciz nedir? Haciz; bir kişinin veya kurumun, gerçek ya da tüzel kişilere olan borcunu ödememesi sonucunda ortaya çıkan hukuksal işlemdir. Borcun belirlenen tarihte ödenmemesi sonrasında yasal gecikme süresi devreye girer. Bu süre ile icra takibi de başlamış olur. İcra takibi sonucunda aksi bir durum olmadığı sürece haciz kararı netleşir. Bu süreç içerisinde borçlu olan tarafa haciz ihbarnamesi iletilir. Haciz kararının ardından borçlu olan tarafın menkul ve gayrimenkul varlıklarının borç miktarını karşılayacak kadar olan bölümüne el konulur. Bu süreç, “Kredi kartı borcu ödenmezse ne olur?” sorusunun da cevabıdır. Haciz işlemleri sırasında hem borçlunun hem de alacaklının hakları yasalar tarafından korunur.

Haciz Türleri Nelerdir?

İcra Hukuku içerisinde farklı başlıklar altında haciz türleri bulunur. Bu türler; kesin (icrai), geçici, ilave, tamamlama ve ihtiyati haciz olarak sıralanır. Haciz türleri farklı özelliklere ve uygulama yöntemlerine sahiptir. Hukuksal olarak farklılıklara sahip olan bu türlerin dışında ayrıca e-haciz uygulaması da mevcuttur. Bu uygulama; devlete olan vergi gibi borçlar için banka hesaplarında bulunan döviz, fon ve para şeklindeki varlıkların haczedilmesi anlamına gelir. Bu gibi bir durumla karşılaşmamak ve önceden bilgi edinmek için e-haciz sorgulama işlemi yapılabilir. Ayrıca e-haciz taksitlendirme gibi olanaklardan da faydalanılabilir. Bu sayede yapmanız gereken ödemeyi çok daha kolay bir şekilde gerçekleştirebilirsiniz. Taksitlendirme ve benzeri konularda işlem yapılabilmesi için e-haciz kaldırma dilekçesi hazırlayıp ilgili birimlere ulaştırmanız gerekir.

Kesin (İcrai) Haciz

İcra takibinin kesinleşmesinden sonra satış yetkisi verilerek uygulanan haciz türüne verilen isimdir. Öncelikle ödeme emri borçlu olan kişiye ya da kuruma tebliğ edilir. Bu sırada icra takibinin niteliğine göre ödeme için belirli bir süre verilir. Belirlenen süre içerisinde ödeme yapılması zorunludur. Belirlenen süre geçtikten sonra icra takibi kesinleşir. İcra takibinin kesinleşmesinden sonra yapılan hukuksal geri alma işlemi kesin (icrai) hacizdir. Bu işlemlerin yapılması için ise herhangi bir teminat aranmaz. Kesin haciz ile karşı karşıya gelen kişinin varlıkları borç kapsamı dâhilinde satışa çıkarılır. Satış sonrasında ödeme tamamlanırsa borçlunun üzerinde bulunan bu durum ortadan kalkmış olur.

Geçici Haciz

İtirazın geçici olarak kaldırılması sonrasında kesin haciz hükümlerine göre uygulanan türdür. Haciz kaldırma talebi hukuksal yollar ile yapılır. Bu işlem uygulamaya girdikten sonra hacze uğrayacak kişinin ya da kurumun malları hukukî açıdan güvence altına alınmış olur. Bu hukuksal süreç içerisinde yargı, alacaklı lehine itirazın kaldırılması yönünde bir karar verirse geçici haciz devreye girer. Bu süreç içerisinde borçlu kişinin varlıklarına borç miktarını kapsayacak şekilde ve kanun çerçevesinde el konulabilir. Haciz ihbarnamesine itiraz ederek bu konuyla ilgili yeni hukuksal yollara başvurmak da mümkündür. Böyle bir durumla karşılaşmamak adına alacağınız borçların ödeyebileceğiniz nitelikte olmasına dikkat etmeniz önemlidir.

İlave Haciz

Borç ödeme döneminin geçmesinin ardından alacaklı kişi karşı tarafa dava açabilir. Bu dava sonucunda alacaklı taraf haklı bulunursa borçlunun varlıkları hacizli hâle gelir. Alacaklı olan taraf, borçlunun varlıklarına kanunlar çerçevesinde el koyar. Bu varlıklar, borç bedeli kapsamında satışa çıkarılır. Satışa çıkarılan varlıkların hepsi satılmasına rağmen davaya konu olan bedel karşılanmadığındaise alacaklı taraf ilave haciz işlemleri başlatabilir. Bu durumda iki taraf tekrardan karşı karşıya gelir. Hacze uğramamak adına ödemelerin düzenli ve belirlenen süre içerisinde yapılması oldukça önemlidir.

Tamamlama Haczi

Hacizli olan varlıklar içerisinde gayrimenkul gibi değeri uzmanlar tarafından belirlenmesi gereken mallar bulunabilir. Bu işlem icra müdürü tarafından hayata geçirilir. İcra takibi sonrasında belirlenen fiyatlar zaman zaman doğru tespit edilmemiş olabilir. Örneğin hacizli araba gibi bir varlığın fiyatı belirlenirken yanlışlık yapılabilir. Yanlış değer biçme durumu kesinleştikten sonra taraflardan herhangi biri buna itiraz edebilir. Değer biçme durumu kesinleştikten sonra malın yeni fiyatı belirlenir. Söz konusu olan mal yeni değerinde satışa çıkarılır. Bu tür, haczi yapılacak olan varlıkların hepsi için geçerlidir. Bu durum içerisinde iki tarafın da hakları hukuksal olarak güvence altındadır.

İhtiyati Haciz

İhtiyati haciz, para ve değeri nakdî olarak ölçülebilen teminat alacaklarına özel olan takiplerde uygulanır. Amacı alacaklı tarafın korunmasıdır. Takibin sonuçsuz kalmasını engellemek için sağlanan geçici hukukî korumaya verilen isimdir. Borçlunun alacaklı olan tarafı mağdur etmesini engellemek için hayata geçirilmiştir. Alacaklı bu sayede geçici de olsa koruma altına alınır. Bu durumda borçlunun mallarına geçici olarak el konulur. Borçlu olan taraf, elindeki malları korumak için çeşitli hukuksal yollara başvurabilir. Bu durum kesinleşinceye kadar alacaklı tarafın mağdur olması olasıdır. İhtiyati haciz, alacaklı tarafın bu süre içerisinde mağdur olmasını engellemeye yönelik hukukî bir çözümdür. Bu süre içerisinde borçlu tarafın hacze uğrayabilecek olan mallarına el konulur. Hukuksal süreç sonucunda bu mallar yargıya göre değerlendirilir.

Haciz Tebligatı Nedir?

Hakkında haczedilme kararı çıkarılmış olan borçlulara, işlemlerin başlamasından en az 7 gün önce bir bilgilendirme mektubu gönderilir. Bu mektuba haciz tebligatı denir. Borçlu konumda olan kurumun veya kişinin daha fazla mağdur olmasını engellemek için bu tebligatın gönderilmesi zorunludur. Alacaklı olan taraf bu tebligatı belirlenen tarih içerisinde göndermemiş ise borçlu olan kişinin veya kurumun duruma itiraz hakkı bulunur. İşlemlerin hukuksal açıdan doğru bir şekilde ilerlemesi, tarafların haklarının korunmasının ideal yoludur. Böyle bir durum içerisinde olan tarafların kendilerine düşen yükümlülükleri doğru şekilde uygulaması gerekir. Aksi takdirde bu durum çok daha uzun bir sürede sonuçlanır. Sürenin uzaması, özellikle alacaklı tarafın aleyhine olan bir durumdur. Bu nedenle alacaklı tarafın hukukî açıdan üzerine düşen yükümlülükleri eksiksiz bir şekilde uygulaması gerekir.

Haciz Sorgulama İşlemi Nasıl Yapılır?

Yasal takip altında olan bir borcunuz varsa belirli aralıklarla haciz sorgulama işlemi yapmanız önerilir. Bu sayede hakkınızda kesinleşen ya da devam eden kararlar ile ilgili bilgi alabilirsiniz. Özellikle hakkında icra kararı çıkmış olan dosyalarınıza erkenden vakıf olmak, bu süreç içerisinde yapmanız gerekenleri belirlemenize yardım eder. Haciz dosya sorgulama işlemi Ulusal Yargı Ağı Bilişim Sistemi üzerinden yapılır. Kısaca UYAP adı verilen bu sistemdeki dosyalarınız hakkında bilgi almak için SMS yolunu kullanabilirsiniz. UYAP SMS ile sorgulama işlemi şu şekilde yapılır:

E-Devletten Haciz Sorgulama Nasıl Yapılır?

Haciz sorgulama e-Devlet üzerinden de yapılabilen bir işlemdir. Haciz borcu sorgulama işlemi için öncelikle e-Devlet sistemine giriş yapabiliyor olmanız gerekir. Bu sisteme ilk kez giriş yapacaksanız bir şifreye ihtiyacınız olur. İlk şifre PTT şubelerinden alınabilir. İlk şifre oluşturma işlemi için belirli bir ücret ödenmelidir. Şifrenizi oluşturduktan sonra e-Devlet sistemine giriş yapabilirsiniz. E-Devlet sistemi üzerinden sorgulama işlemi ise şu şekilde yapılır:

İcra ve Haciz Süreci Nasıl İşler?

İcra takibinin kesinleşmesinden sonra alacağın tahsili için çeşitli yollar kullanılır. Bu yollardan uygun olan icra dosyasında talep oluşturularak tercih edilebilir. Hacze uğrayan malların satışı yapılarak alacaklı durumda olan kişilere ya da kurumlara ödeme yapılır. Kanunlar çerçevesinde borçlu olan şahsın yaşaması için gerekli olan mallara el konulamaz. Bu mallar; koltuk, buzdolabı, çamaşır makinesi ve yatak gibi hayatî ihtiyaçları kapsar. Bu kapsam dâhilinde olan mallar ancak birden çok olduklarından haczedilebilir. Ayrıca bu malların aşırı lüks olması da haciz kapsamına girmelerini sağlayabilir. İcra sürecinin ilamlı ve ilamsız olmak üzere iki farklı türü bulunur. İlamlı icra, bir mahkeme süreci ile başlatılır. Mahkeme ile belirlenen hükümler doğrultusunda seyreder. İlamsız icra ise mahkeme kararına gerek olmadan başlatılabilir. Örneğin; kiranızı tahsil etmek için ilamsız icra yöntemini kullanarak taşınmaz mülkün tahliyesi için haciz talebinde bulunabilirsiniz.

İcra ve Haciz Durumuna Nasıl İtiraz Edilir?

Ödeme emri alan kişi ya da kurum borçlu olmadığını düşünüyorsa icra takibine itiraz edebilir. İlamsız olan icra takibine yapılacak olan itiraz, ödeme emrinin gönderildiği resmî kuruma başvurularak gerçekleştirilir. Başvuru sonrasında netice olumlu veya olumsuz sonuçlanabilir. İtiraz hem icra dairesinin yetki durumuna hem de borç miktarına yönelik olabilir. Bu durumun dilekçe içerisinde belirtilmesi gerekir. İtirazın yazılı olarak iletilmesi, sürecin doğru işlemesi için gereklidir. Şirket için yapılacak olan itiraz işlemi firma avukatı tarafından gerçekleştirilmelidir. Avukat mevcut değil ise kurum yetkilisi, kurallara bağlı kalarak, bir itiraz dilekçesi oluşturabilir.

Hangi Hak ve Varlıklar Haczedilebilir?

İcra süreci alacaklı taraf lehine sonuçlandığı zaman haciz işlemi başlatılır. Kesinleşen süreç sonunda alacaklı, borç bedeli kapsamında karşı tarafın mallarına el koyar. Bu süreç içerisine dâhil edilen ve edilmeyen mallar bulunur. Haczedilebilen mallar içerisinde;

• Para
• Ziynet eşyası
• Antika eşya
• Değerli taşlar
• Taşınamaz olan varlıklar

yer alır. Bu noktada sıklıkla “Hacizli araba satılır mı?” gibi sorular gündeme gelir. Borç kapsamı ve davanın içeriğine göre üzerinize kayıtlı ve hayatî olmayan tüm mallar hacze dâhil edilebilir. Bu sürece dair bilirkişiden detaylı bilgi alabilirsiniz.

Hangi Hak ve Varlıklar Haczedilemez?

Hacze tabi tutulamayacak varlıklar bulunur. Evdeki eşyalar, insan onuruna zarar verecek şekilde haczedilemez. Evde kullanılan ve hayati nitelik taşıyan; koltuk, buzdolabı, çamaşır makinesi ve halı gibi mallar haciz kapsamında yer almaz. Bu sayede borçlu olan kişilerin ya da kurumların hakları, hukuksal olarak güvence altına alınmış olur. Hayatî nitelik taşıyan eşyalardan evde birden fazla olması ise bu durumu değiştir. Ev içerisinde aynı eşyadan birden çok varsa bu tip mallar hacze dâhil edilebilir. Ayrıca lüks sınıfına giren beyaz eşyalar da hacze dâhil edilebilen mallar arasındadır. Haciz işleminin insan onuruna ve hayatî gereksinimlerine uygun şekilde yapılması gerekliliği mevcuttur. Bu noktada özellikle “Emekli maaşı haczedilebilir mi?” sorusu sıkça gündem olur. Özellikle aylık geçimini emekli maaşı ile sağlayan kişiler için bu soru son derece önemlidir. Kişinin alacaklısı SGK ise emekli maaşının bir kısmı haczedilebilir. Bu maaşın hacze dâhil olduğu bir diğer durum ise nafaka ödemesidir. Bu iki borç haricinde emekli maaşına haciz uygulanmaz.

Haciz Kaldırma İşlemi Nasıl Yapılır?

Haczin kaldırılması işlemi çeşitli yollar ile yapılabilir. Bunun için dava sürecinin seyrine ve sonucuna göre bir yol belirlenir. Haczin ortadan kalkmasını sağlayan senaryolar şu şekilde sıralanır:

• Borcun ödenmesi durumunda ilgili dava dosyası kapanır. Daha sonra İcra Dairesi tarafından haciz kaldırılır.
• Alacaklı ve borçlu dava süreci içerisinde kendi aralarında anlaşabilir. Böyle bir durumda alacaklı tarafın talebi üzerine haczedilen malların üzerindeki icra kaldırılır.
• Borçlu taraf icra takibine süreç içerisinde itiraz edebilir. Borçlu tarafın hukuksal olarak haklı olduğu netleştikten sonra mahkeme kararı ile işlem durdurulur.

Haciz Kaldırma Dilekçesi Nasıl Yazılır?

Her iki taraf için de sonuca ulaşmış olan dava süreci sonrasında haciz kararının kaldırılması gerekir. Bu işlem yazılı olarak ilgili resmî kuruma yapılmalıdır. Dilekçe verilerek haczin kaldırılması istenmelidir. Dilekçenin doğru şekilde hazırlanması için konuyla ilgili bir bilirkişiye danışmanız tavsiye edilir. Bu sayede işlemleriniz çok daha hızlı bir şekilde sonuçlanabilir. Dilekçenin bir avukat tarafından ve konuyu doğru şekilde anlatacak tarzda hazırlanması idealdir. Avukatınız bulunmuyor ise konuyla ilgili danışmanlık hizmeti alarak dilekçeyi kendiniz de hazırlayabilirsiniz. Ayrıca bunun için daha önceden oluşturulmuş örneklerden de faydalanabilirsiniz. Dilekçe içerisinde; açıklamalar, deliller, hukukî nedenler, sonuç ve sistem başlıkları detaylı bir şekilde belirtilmelidir.

Haciz Borcu Nasıl Ödenir?

Dava sonucu alacaklı lehine sonuçlandığı zaman borçlu tarafın ödeme yapması zorunludur. Borç ödemesiçeşitli yollar ile yapılabilir. Borçlu olan kişi ya da kurum elinde bulunan nakit para ile ödemesini gerçekleştirebilir. Borçlu, hacze uğramadan önce üzerine kayıtlı olan eşyalarını satarak borç ödemesi için gerekli olan miktarı bulabilir. Borçlu olan taraf, bankalarda bulunan hesapları üzerinden de ödeme işlemlerini tamamlayabilir. Gayrimenkul gibi taşınamaz eşyalar da borca karşılık alacaklıya devredebilir. Bu süreç içerisinde borçlu taraf, daha fazla mağdur olmamak için çeşitli öneriler ile karşı tarafa istekte bulunabilir.

Haciz Borcu Taksitlendirilebilir mi?

Dava neticesi alacaklı lehine sonuçlandığı zaman ödeme yapılması kesinleşir. Bu durumda borçlu olan tarafın elindeki varlıklarla ödeme yapması gerekir. Borçlu olan taraf, alacaklıdan taksitlendirme talep edebilir. Her iki taraf bu durumu uygun gördüğü takdirde ödenecek miktar taksitlendirilebilir. Ayrıca ödenecek olan miktar kredi çekilerek de alacaklı tarafın mağduriyeti giderilebilir. Bu konuda detaylı bilgi almak için HangiKredi'den bankaların sunduğu olanakları öğrenebilirsiniz. Bu sayede belirlenen borç miktarı çok daha rahat bir şekilde karşı tarafa ödenebilir.

Haczedilen Eşyalar Borçluya Ait Olmadığında Ne Yapılır?

Borçlunun malları haczedilirken konuyla alakası olmayan ve üçüncü bir kişiye ait olan mallar da kapsam dâhilinde değerlendirilebilir. Bu kapsamda olan varlıklara istihkak edilen mallar denir. Bu malların kurtarılması için hukuksal yollar kullanılmalıdır. Bu özelliğe sahip olan mallar istihkak davası açılarak belirlenir. Dava sonucu üçüncü şahıs lehine sonuçlandığında malların üzerinden haciz kalkar. Dava sonucu alacaklı lehine sonuçlandığı zaman ise bu mallar haciz kapsamı içerisinde tutulup satışa çıkarılabilir.